Секоја продавница за часовници си има своја посебна приказна. Овој занает е дефицитарен повеќе од една деценија, а тимот на poslovi.infostud.com посетиле неколку продавници низ Србија. Некои биле големи, некои во центарот на градот, други на периферијата, но успеале да најдат две идентични работи во секоја продавница.
Би можело да ве интересира: За да се биде занаетчија, човек пред сè мора да биде чесен, но повеќе нема ни чесност ни квалитет
Првата работа е сосема очигледна и очекувана, а се однесува на часовници кои ја надгласуваат музиката од транзистори или компјутери, а втората работа е дрвен бројач. Наидовме на различни средини, модерни, стари, автентични, но сите, речиси сите, имаат исклучиво дрвена тезга на која може да се работи, пишува Poslovi Infostud.
- „Не можам никако да докажам, но тврдам дека дуќанот во кој сте сега е најмалиот занаетчиски дуќан што постои во Србија. Овде има три и пол квадратни метри. Татко ми отвори продавница, работев со него десет години, а во 1974 година целосно го презедов бизнисот. И тука отсекогаш имало дрвена тезга. Не би можел да работам да беше поинаква околината“ - ни раскажува Зоран Савиќ, чиј дуќан се наоѓа во центарот на Белград.
Од детството со стари будилници
Овој седумдесет и четиригодишен занаетчија за Инфостуд раскажува дека додека бил уште мал, бил фасциниран од часовниците и способноста да ги поправа и открива дека со текот на времето многу се промениле.
– Пред се, се промени односот на луѓето кон часовниците, потоа типовите на часовници кои се популарни и на крајот нивниот квалитет – додава Савиќ.
А она што остана и не подлежи на никакви промени е љубовта кон часовничарската работата.
- Секој занает, вклучително и нашиот часовничарски, се учи прво со гледање, а потоа со пракса. Така научив од татко ми и како мал играв со одвојување стари будилници. Завршив машинско инженерство, а потоа отидов на универзитет, но кога дефинитивно решив да се занимавам со оваа работа, морав да положам одредена оценка на испит. Тоа го правев без проблем и убаво живеев од занаетот што го сакам. Имам две деца, ги школував, завршија факултет, син ми дури два, создаде семејства и сето тоа го направив од овие три и пол квадрати. И сега има работа, но сето тоа сигурно не би можел да го постигнам во денешно време - смета Савиќ.
Мобилните телефони не „убиваат“
Многу продавници за часовници се затворени, некои затоа што помладите генерации не сакале да се занимаваат со овој бизнис, а некои од други причини. На прво место, според Душан Николиќ, уште еден искусен мајстор од главниот град, тоа се должи на појавата на мобилните телефони.
- „Уф, тоа е нешто што најмногу не „убива“. Тоа, а потоа и евтините кинески часовници. Многу луѓе го купуваат сето тоа и тогаш немаме толку многу работа. Точно, одвреме-навреме некој доаѓа со постар часовник што го наследил и има сентиментална вредност за него, додека се друго се сведува на промена на батеријата или замена на ременот. А што се однесува до приходите, тоа е релативна работа. Поточно заработувам околу 50.000 или 60.000 динари месечно. Да бев малку помлад, можеби ќе можев повеќе, бидејќи на пример, порано можев да поправам пет-шест механички часовници за осум часа, но денес не можам повеќе од три. Освен тоа, имам пензија, па не се бунам, но ако претходно беше подобро, беше. Па, ако бидеме искрени, бевме повеќе, сега сме помалку“ - ни вели Душан.
Не мора баш сè да се наплаќа
Факт е, ни велат сите наши соговорници, дека платежната моќ на клиентите е се послаба, затоа не се покачуваат премногу цените на услугите, туку има одреден минимум под кој не одиме.
- „Не ми вреди да правам ништо за помалку од 300 динари, тоа е долната граница и најчесто се однесува на скратување на појасот. Но, на пример, пред неколку месеци, еден мој врсник, на околу 60 години, влезе во мојот дуќан и ме праша дали можам да му отворам дупка во појасот на неговиот внук, кој носи паметен телефон. Секако дека го направив и кога ме праша колку должи, му реков: Ништо, поздрави се со внукот и нека научи да гледа во аналогниот часовник, не само во овој дигитален. И двајцата се насмеавме и тој си замина. Едноставно, не може сè да се наплаќа“ - низ смеа изјави Марко од Нови Сад.
И да, конечно, можеби впечатокот малку не измами. Има уште една работа што е заедничка за секој од саатчиите со кои разговаравме. Иако сите со кои разговаравме имаат деца, ниту еден од нив не решил да тргне по стапките на својот татко, па дури ни некој од поширокото семејство, што особено ги погодува нашите соговорници, бидејќи се чини дека наскоро ќе нема кој да се занимава со овој занает.
