Германските компании од 1 февруари ќе воведат експериментална четиридневна работна недела и ќе ја мерат продуктивноста на работниците.
Експериментот во кој ќе има 45 компании ќе трае шест месеци, а вработените ќе ги задржат сегашните плати и покрај намалениот час, пишува Bloomberg. Целта на овој експеримент е да се провери дали тврдењата на синдикатите дека луѓето кои работат помалку не само што се посреќни или поздрави туку и поефикасни на своите работни места.
„Апсолутно сум убеден дека инвестирањето во нов бизнис се исплати бидејќи ја зголемува благосостојбата и мотивацијата, а со тоа и ефикасноста“, рече Сорен Фрике, ко-основач на фирмата за планирање настани Solidsense, една од 45-те фирми кои ќе бидат дел од студијата.
„Четиридневната недела, ако функционира, нема да нè чини ништо на долг рок“, додава тој.
Проектот нагласува поширока промена што се случува на германскиот пазар на труд, каде што недостигот на квалификувани работници врши притисок врз фирмите да ги пополнат своите редови. Недостигот, заедно со високата инфлација, ги охрабри работниците во сите индустрии да бараат повисоки плати и да ја зачуваат флексибилноста и независноста што ги стекнаа за време на пандемијата.
Нерамнотежата ги подгрева тензиите меѓу работодавците и работниците. Германските машиновозачи штрајкуваат веќе шест дена, тие бараат од Deutsche Bahn да го намали неделното работно време од 38 на 35 часа без намалување на платите.
Синдикатот на вработените во градежниот сектор бара зголемување од 20 отсто за голем дел од своите работници, од кои вкупно се околу 930.000. Некои економисти предупредуваат дека овој потег може да поттикне инфлација.
Според минатогодишното истражување на индустриските лоби, половина од германските компании барем делумно не можат да ги пополнат слободните работни места. Софтверскиот гигант SAP SE престана да бара универзитетски дипломи од кандидатите за работа во 2022 година, додека гигантот за недвижнини Vonovia SE минатата година ангажираше луѓе од Колумбија за да се справи со недостигот на работна сила.
Bloomberg пишува дека проблемот може само да се влоши. До 2034 година, повеќе од седум милиони луѓе ќе го напуштат германскиот пазар на труд поради комбинација на пад на наталитетот и стареење на населението.
„Можам да се вклучам и да се позиционирам како модерен работодавец или едноставно да кажам дека сите мораме да работиме понапорно и да дојдеме во ситуација кога веќе нема да имам кој да работи за мене“, објаснува Хенинг Ропер, извршен директор на Eurolam, a производител на прозорци.
Нискиот ентузијазам на работниците ја чини глобалната економија 8,1 милијарди евра годишно, или девет отсто од светскиот БДП, според истражувањето на Gallup.
Експериментот го води новозеландската непрофитна организација 4 Day Week Global и вели дека работниците кои ќе работат помалку за иста плата во текот на студијата треба да останат барем исто толку ефикасни, па дури и поефикасни.
Покрај зголемената продуктивност, се очекува фирмите да имаат корист од намалувањето на скапото отсуство од работа поради стрес, болест и исцрпеност. Во 2022 година, Германците пропуштиле просечно 21,3 дена од работа, што резултирало со загуба од неверојатни 207 милијарди евра, покажуваат податоците на Федералниот институт за здравје и безбедност при работа.
Поддржувачите на овој експеримент истакнуваат дека новитетот би можел да привлече нов кадар во Германија, земја која според Евростат веќе има најголем удел на хонорарно вработени во ЕУ.
Иако Германија има далеку најголемо економско производство во Европа, недостатокот на инвестиции во иновации и дигитализација спречи зголемување на продуктивноста. Без подобрувања во овие области, малку е веројатно дека германските работници би доживеале значително зголемување на продуктивноста едноставно со намалување на работното време, според Енцо Вебер, економист во Институтот за истражување на пазарот на труд во Нирнберг.
Со него се согласува и економистот на Bloomberg, Мартин Адемер, кој вели дека ефикасноста на час ќе се зголеми, но тоа зголемување нема да го компензира намалувањето на часовната плата.
Кристијан Линднер, германскиот министер за финансии и член на Слободната демократска партија, ја критикуваше одлуката на германските компании, велејќи дека пократката работна недела ќе го загрози економскиот раст и напредок на Германија.
Но, поборниците на идејата велат дека претходните студии во САД и Канада покажале дека е можно зголемување на ефикасноста. Работниците пријавиле општо подобрување на нивното здравје, а ниту една компанија не се вратила на петдневната работна недела.
Британија имала сличен експеримент во кој учествувале 61 компанија, имале добри работни перформанси, а боледувањето се намалило за 65 отсто. Португалија, исто така, околу 20 отсто од работниците рекле дека се чувствуваат подобро и подобро спиеле.
Bloomberg додава дека Белгија стана првата европска земја која нуди опција за четиридневна работна недела, но со еднаков неделен час. Јапонија ги охрабри своите фирми да им понудат на работниците пократка работна недела со надеж дека ќе трошат повеќе и ќе се зголеми бројот на родени деца.
„Тоа не секогаш функционира и не е за секого. Потребна е голема креативност и флексибилност од страна на компаниите. Тие самите треба да сфатат што работи или не работи за нив“, заклучува Јан Бухрен, од консултантската фирма која соработува во експериментот во Германија.
