Во последно време многу луѓе се ориентираат кон природните лекови за здравје и за имунитет. Чаевите од различни билки се популарен избор за превенција и лекување на разни заболувања, особено во време на вируси и грипови.
Но, додека ние уживаме во ароматичните напитоци, како живеат оние кои ги собираат и ги продаваат билките?
Според нашето истражување, билките кои се најбарани и најдобро платени во Македонија се камилица, мајчина душица, нане мента, жалфија, босилек, леванда и рузмарин. Цените на билките се разликуваат во зависност од квалитетот, видот, количината и пазарот.
На пример, камилицата се продава за околу 2 евра за килограм, мајчината душица за околу 3 евра, а жалфијата за околу 4 евра.
Но, собирањето на билки не е лесна работа. Билкарите треба добро да ги познаваат билките, нивните својства, местата каде што растат, времето кога треба да се собираат и начинот на сушење и чување.
Тие треба да ги почитуваат и правилата за одржливо користење на билките, да не ги истребуваат или загадуваат. Билкарите исто така се соочуваат со проблеми како недостаток на пазар, ниска откупна цена, неквалитетна конкуренција, незаштитен статус и недоволна поддршка од државата.
Еден од билкарите којшто се занимава со оваа дејност е и Дејан М., од Прилеп.
Тој вели дека собирањето билки е традиција во неговото семејство и дека го наследил занаетот од својот татко.
Дејан собира разни видови билки, но најмногу се фокусира на камилица, мајчина душица и жалфија. Тој вели дека собирањето на билки е сезонска работа, која трае од мај до септември, и дека за тоа треба да се има многу стручност, искуство и љубов кон природата.
„Собирањето билки не е само работа, туку и уживање. Јас обожавам да бидам во природа, да дишам свеж воздух, да ги слушам птиците, да ги гледам боите на цветовите. Билките се чудо на природата, тие имаат многу корисни својства за здравјето и лекување на разни болести. Јас секогаш собирам билки со почит и грижа, да не ги оштетам или истребам. Секогаш ги собирам на чисти и незагадени места, каде што нема индустриски отпад или пестициди. Секогаш ги собирам во правилно време, кога се најбогати со арома и со вредни состојки. Секогаш ги сушам на сенка и ветер, да не ги изгубат својот квалитет и боја“, вели нашиот соговорник.
Дејан вели дека заработката од собирањето билки не е доволна за да се живее, но дека може да се дојде до одредена заработка која ќе го потполни домашниот буџет.
Билкарот посочува дека годишно собира околу 300 килограми билки, од кои половината ги продава на откупни центри, а половината ги чува за себе и своето семејство.
Тој вели дека цените на билките се ниски и дека зависат од понуда и побарувачката, како и од квалитетот на билките. Дејан потенцира дека би сакал да има поголема поддршка од државата, како и од организациите за заштита на природата и билките.
„Јас мислам дека билкарите заслужуваат повеќе признание и почит за својата работа. Ние не само што собираме билки, туку и ги чуваме и ги обогатуваме. Ние даваме придонес кон здравјето и благосостојбата на луѓето, како и кон зачувувањето на биодиверзитетот и екологијата. Би сакале да имаме поголема соработка и комуникација со државните институции, да имаме подобри услови за собирање, сушење и пакување на билките, да имаме постојан и сигурен пласман“, вели нашиот соговорник.