Стршлен е вид на инсект од родот оси. Во однос на големината, тој е значително поголем од нив. Некои видови растат до 5,5 см во големина.
Живеат во гнезда и се ведат од јајца што ги снесува кралицата. Тие припаѓаат на социјалните групи на инсекти, работничките се грижат за матицата и имаат осило.
Ако не ги допрете и не се чувствуваат загрозени, нема да ве нападнат. Кога ќе бидат нападнати, тие нанесуваат многу болен убод.
Нивниот убод е таков што се враќа во телото и не останува на местото на убодот, за разлика од убодот од оса или пчела. Ова му овозможува на стршенот да го преживее нападот и да испорача повеќе убоди во еден напад.
Особено се опасни кога сметаат дека има опасност за гнездото, кога можат да лачат феромони кои ги привлекуваат сите стршени од гнездото да се одбранат.
Кои се симптомите на убод од стршлен?
Отровот што го лачат, а кој се внесува во телото при убодот може да доведе до силна болка и реакција на кожата, но и на целото тело, особено ако има повеќе убоди.
Проблемите кои се јавуваат по убод од стршлен може да се поделат на физички и психолошки.
Физичката реакција на убод од стршен зависи од локацијата на убодот.
Убодите на екстремитетите се помлаку опасни од убодите во пределот на главата и вратот. Особено опасни се убодите кои се јавуваат во усната шуплина.
Стршените имаат навика да го издлабуваат овошното дрво со кое се хранат. Ако не внимавате, не можете да го видите стршенот како се храни и ако го гризнете овошјето, може да добиете убод опасен по живот во пределот на устата.
По убодот, може да се јави:
• Црвенило и оток на местото на убод. Оваа реакција може да се прошири на кожата и да покрие до десет сантиметри. Само по себе сепак не претставува алергиска реакција, туку самата реакција на кожата на отровот внесен од убодот.
• Болката на местото на инјектирање е очекувана реакција. Болката се движи од блага болка која може да трае и до неколку часа и исчезнува сама по себе, до силна болка која понекогаш пациентите ја опишуваат како „како некој да ги удрил со тупаница на местото на убодот“.
• Чувство на печење на местото на убодот може да биде особено изразено, најчесто се опишува како чувство на печење кое се засилува со текот на времето.
• Може да се јави слабост и вртоглавица, што често е последица на страв од самиот настан.
• Доколку дојде до вистинска алергиска реакција, се појавува црвенило и уртикарија што се шири низ телото, чувство на гушење, отекување на грлото и на крајот губење на свеста. За среќа, овие реакции се ретки.
Каснувањето од стршен е главно безопасно, особено ако претходно немате регистрирани алергиски реакции.
Зошто има психолошки реакции на убод од стршлен?
Меѓу луѓето има востановен, но оправдан страв од овие инсекти. Понекогаш се случува пациентите да изгубат свест поради страв и паника по убод. Ова се случува иако самиот убод не е опасен, нема поголема кожна реакција или алергиска реакција.
Поради оваа причина, на пациентот каснат од стршен треба полека да му се пристапи без паника. Најдобро е веднаш да го легнете, да го проверите местото на убод и притисокот и да започнете со терапија како и набљудување. Набљудувањето може да трае неколку часа и е во интерес на пациентите дури и ако нема изразена реакција.
Што треба да направите при убод од стршен?
Како што веќе нагласивме, обидете се да не паничите. Убодот од стршен, иако болен, обично е безопасен.
Обидете се да се оддалечите од него или од нив без да паничите, да трчате, агресивно да мавтате со рацете и да ги убивате стршентеи. Не сакате да ги повика неговите пријатели.
Кога ќе бидете на безбедно растојание:
1. Местото на пункција добро измијте го со ладна вода и сапун.
2. Истурете ладна вода на местото на убодот или ставете мраз во крпа и изладете го местото на инјектирање за да го намалите отокот и воспалението.
3. Пијте антихистамини за да ја намалите веројатноста за развој на алергиска реакција.
4. По ладењето на местото на убод, можете да нанесете еден од кремите кои содржат кортикостероиди или антихистамини.
5. Болката може да трае неколку часа, па ако е силна и немате алергија, можете да пиете некои од лековите против болки како парацетамол или ибупрофен.
6. Ако сè уште се чувствувате лошо, црвенило, оток, болка што почнува да се шири, контактирајте со најблиската служба за итни случаи или нека ве остави некој од членовите на вашето семејство во најблиската служба за итни случаи за понатамошна нега.
Како да спречите убод од стршлен?
Стршлен нема да ве касне ако не се чувствува загрозен. Најдобро е да ги избегнувате и нивното гнездо во широк лак.
Ако ви слета на раката или влезе во куќата, нежно отстранете го и исфрлете го без да паничите. Имајте на ум дека ова се само инсекти кои отишле некаде или ги привлекува овошјето што се наоѓа на вашата тераса.
Не дошле кај вас намерно да ве убодат, колку и да им е страшен звукот кога летаат.
