Искачувањето по планинските карпи или спуштањето по фасадите на солитери, силоси или столбови за повторување е исто за нив. Тие се љубители на адреналин, љубители на авантура, и двете активности им се подеднакво драги, а се разликуваат само по тоа што за првата треба да платат, додека за втората добиваат пари.
Миењето прозорци на високи згради за повеќето од оние кои не се плашат од висина е пред сè хоби и дополнителен извор на приход за финансирање на планинарење, за со тек на време да се сфати дека извршувањето на работа на висина може да биде добра работа. И многу профитабилна исто така, каде што можете да заработите и до 100 евра на ден.
Порано, пред 10, 15, па и повеќе години, доволно беше да се има опрема и малку искуство во качување за да се мијат прозорците на десетти кат, а денес за тоа ви треба лиценца.
- Повеќето од нас, кои некогаш сме ги извршувале овие работи, сме или некогаш сме биле членови на планинарски и спелеолошки друштва. Тоа беше основата, а потоа почнавме да учиме разни занаети, за да можеме да работиме што повеќе работи. Значи, освен миење прозорци и реновирање фасади, знаеме да ги поправаме олуците, да ги вадиме мразулците од покривите, да поставуваме и сервисираме клима уреди, да вршиме електрична работа... Денес сето тоа го прават лиценцирани работници на височини - вели Лазар Дојчиновиќ (42.), кој сè уште е студент кој заработува пари перејќи прозорци на облакодери низ цела Србија и кој вели дека работата на висина го возбудува и исполнува.
Безбедноста е приоритет, психофизичката сила е неопходна
Лиценцата за вршење работи на височина се добива по завршена обука, а работата на чистачите на прозорци на височина е тешка, заморна и пред се многу ризична, поради што посебен акцент се става на заштитната опрема која секојдневно се проверува. Но, дополнително, многу е важно сите што работат на височини да бидат „на тренинзи“.
- Не можете да ја работите оваа работа ако не сте физички подготвени. И не само физички, туку и психички. Едното не функционира без другото. И се додека имаш психофизичка сила можеш да работиш и штом ги почувствуваш првите знаци дека ти снемува, мора да се пензионираш. Затоа што безбедноста мора да биде на прво место. Верувајте ми, не е лесно да седите седум, осум, а понекогаш 10 па и повеќе часа на клупа на висина од 20-30 метри и постојано да имате целосна концентрација. А тоа е неопходно затоа што треба да го заштитиш и местото каде што работиш, за случајно да не повредиш некој под тебе - вели Марко Драшкиќ од Нови Сад, кој освен што работи во туристичка агенција, работи и како хонорарен работник.
Ветерот, ни велат, е најголемиот непријател на секој што работи на височина. Во зима, објаснуваат тој, нема смисла да се мијат прозорците, но затоа има многу други задачи што можат да се направат, само додека нема снег.
- Кога времето е ветровито, сите висински работи се прекинуваат. Понекогаш затоа што е невозможно да се направат, но пред се затоа што не е безбедно. Но, кога нема ветер, можете да направите сè. Секако, најдобри услови се околу 20 степени, но и во „минусни температури“ може да се исчисти снегот од покривите и да се отстранат мразулците кои претставуваат потенцијална опасност за минувачите - открива Бојан Костиќ од белградска компанија која се занимавала со височински работи со години и додава:
- Секогаш сме таму каде што не може да се градат скелиња. Имаме опрема, знаење и искуство да ја завршиме секоја задача. Заработката е одлична, од оваа работа може да се живее убаво и пристојно, а најважно од се, припаѓаме на ретка група на луѓе кои го работат тоа што го сакаат. Сепак, единствениот проблем е што тоа е многу напорна работа и не можете да ја работите додека не се пензионирате. За мене лично ова е дополнителен извор на приходи, но има многу колеги кои живеат само од ова и можам да ви кажам дека не се жалат“.
Во очите на оние околу нив тие се херои, „Spidermans“ кои го разубавуваат светот околу себе не само поради она што го прават, туку и поради начинот на кој го прават тоа. Затоа што сликата од нив како висат на јажиња или седат на клупа додека го бришат прозорецот на повеќекатната зграда е нешто што остава без здив.
