Животот и работата на брод не можат да се споредат со она што повеќето луѓе го знаат на копно.
Во 2012 година Зоран Ристиќ од Суботица отиде на шестмесечен службен пат околу светот. Тој остана таму десет години. Минатата година тој одлучи да земе годишен одмор на копното. Но, буквално годишен, а не каков што го знаат останатите вработени во копното.
„Малку ми е преку глава. Сега одмарам, но не е исклучено да се вратам на бродот“, вели нашиот соговорник.
Зоран завршил гимназија како готвач. Роден е во Суботица, а професионално работел во Белград додека не добил можност да замине и, како што вели, едноставно никогаш да не се врати во Србија.
За себе вели дека може да се вклопи во тој начин на живот, кој се разликува од животот на копно.
Работата на готвачот, вели, не е воопшто лесна.
„Животот е различен кога работите како фотограф и кога работите како готвач. Кога работите како готвач, работите многу интензивно и животот е едноставно побрз. Додека другите професии, велат фотографи, продавачи, имаат помалку или повеќе работно време и понормален живот, но сепак бродот е брод. Таму, во најмала рака, не е нормално“, низ смеа вели Зоран.
Како некој вид на експеримент
Животот на копно, вели Зоран, не може да се спореди со оној на брод.
„На копно, имате опција кога ќе ја завршите смената, едноставно да ја напуштите работата и да се посветите на пријателите и семејството или да си одите дома и да уживате во осаменоста. Сè на бродот е затворено. Емоциите се различни и тешко се објаснуваат. Таму сме принудени да бидеме заедно нон-стоп и тоа што имаме пауза, што застануваме во пристаништа, одиме наоколу и истражуваме места не го менува фактот дека сите сме принудени да бидеме сами со другите. Овде е поинаква атмосфера. Таа е чудна. Како некаков експеримент“, вели Зоран.
Кога е на брод, вели тој, му недостигаат „нормални работи“ од копно.
„Нормалните работи на кои не обрнуваме внимание додека не ни бидат ускратени. Дожд. Да речеме кога ќе се вратам дома во лето и врне. Тоа ми беше нешто... Надвор си, воздухот, луѓето околу тебе... Инаку сакам есенски денови. Сакам да одам и таа слобода и убавина на едноставноста, не можам да ја опишам. „Едноставни работи што не ги гледате на брод бидејќи постојано сте на некои тропски места“, истакнува тој.
Покрај дождот, прошетките и слободата што ја ужива на копно, Зоран на бродот најде и нова љубов. Се заљубил во морето.
„Претходно, додека патував, на пример, летувавме во Црна Гора, не размислував за тоа и не знаев дека всушност толку многу го сакам морето. Кога е напорен ден, крадам малку пауза и излегувам на палубата. Ги гледам тие бранови. Да речеме кога сме на отворено море, кога никаде нема ништо, тој спокој, убавина, не можам да го опишам. Кога си сред никаде, можеш да го видиш само хоризонтот, се е сино, мирно. „Мир“, посочува тој.
Тој спокој наскоро би го заменил со работа во кујна, бидејќи, како што вели, паузите се многу кратки.
Јужна Кореја е земја на која особено и се восхитува.
„Немав поим дека Јужна Кореја е поубава од Јапонија, воодушевен сум“, вели тој.
За десет години работа на бродот, рутата по која пловел била главно слична. Северна Америка и Централна Америка, Мексико, малку Европа... Јапонија и Јужна Кореја.
Толку пати ги посетувал Карибите што почнал да се „жали“ на компанијата секогаш кога заминувал.
„Пријателите ми се смееја што бев фрустриран и велев „Повторно Кариби“, се сеќава тој.
Работата е заморна, но има и што да се види
„Работата е заморна. Тоа се прави секој ден и тоа е првото нешто што треба да го знаат сите кандидати. Се плаќа сместување, храна и здравствено осигурување. На океанските бродови, работниците имаат бесплатна теретана, отворен базен, медицински персонал на бродот и други бенефиции бидејќи бродовите се поголеми од речните бродови“, вели менаџерот.
Речните бродови минуваат низ Европа (најчесто Рајна, Мајна, Дунав) и вработените можат да посетуваат градови на таа релација, додека со брод за крстарење патуваат низ светот и имаат можност да посетат различни места во светот, нагласува Лештанин.
Според него, една од главните причини за одење на брод за крстарење е заработка. Заработката варира од 1.000 до повеќе од 5.000 долари месечно во зависност од искуството и јазичните вештини, посочува тој.
„На почетокот, заработката е обично помеѓу 1.000 и 2.000 долари додека не стекнете искуство и напредувате“, истакнува тој.
Според Лештанин, не постои единствен регистар за бројот на луѓе од Србија кои секоја година одат на крстарење.
„Можам само да претпоставам дека се работи за неколку стотици нови вработени годишно, а понекогаш и неколку илјади годишно се обидуваат на работа на брод. Некои остануваат на еден договор, додека други остануваат со години, дури и над десет години. Не постои единствен регистар за сите што се качиле на бродот“, рече тој.
Работи кои се извршуваат на брод за крстарење, а кои не се дел од угостителството, се и работни места што ги вршат офицери, лекари и медицински персонал. Обезбедување, столари, водоводџии, механичари, музичари, магионичари, масери, фотографи, фризери, исто така можат да најдат работа на таканаречениот голем брод.
