News
Гробари, пејачи, танчери и овчари сите добиваат бенифициран стаж, но ќе има промени
Министерството за социјална политика, демографија и млади ќе ја ревидира листата на професии за кои се добива бенефициран стаж, односно се оди порано во пензија.
„Ситуацијата во законодавството не ја прикажува реалната слика која ја имаме на терен, бидејќи од времето на утврдувањето на работните места со бенефициран стаж, настанати се значајни промени. Условите за работа се значително подобрени, а мерките за безбедност и здравје при работа се многу унапредени. Дополнително, некои индустриски гранки веќе не постојат, што ја прави таа листа неточна за актуелната ситуација “, вели Лимани.
Во Правилникот за утврдување на работните места на кои стажот за осигурување се смета за зголемено траење, кој е со важност од декември 2021 година и дополнет и изменет уште во два наврати, утврдени се работните места на кои поради природата и тежината на работниот процес, физиолошките функции на работникот опаѓаат во толкава мера што оневозможуваат да продолжуда ја врши својата работа како што е примерот со пилотите, балерините и играчите.
Според Законот за пензиско и инвалидско осигирување бенефицираниот работен стаж се применува кога работодавачот ги презел сите мерки за заштита на работникот, но и покрај тоа работата што ја врши предизвикува опасност за неговиот живот и здравје (рудари, работници во топилница и сл.).
На работникот на кого стажот му се смета со зголемено траење (или познат како бенефициран стаж) старосната граница за стекнување на пензија му се намалува со степенот на зголемување на стажот, односно на една година ефективна работа и работен стаж добива дополнителни два, три, четири, пет или шест месеци стаж.
Најопфатени се професиите во тешката метална и хемиска индустрија, рударството, металургијата, градежништвото, здравствените установи, кожарско-преработувачката индустрија,
Стјуардесите добиваат 16 месеци стаж за една година, гробарите за 12 месеци ефективна работа добиваат 17 месеци, додека возач на возило на Итната медицинска помош добива 14 месеци. Лекарот во Итната помош добива 15 месеци исто колку и касап во кланица и дрвосечач во Национални шуми.
Ако сте нуркач, бидејќи е високоризична и тешка професија, добивате 18 месеци стаж за пензинско за секои 12 месеци ефективна работа. Исто толку добиваат и професионалните танчери и пејачи.
Овчарството како дефицитарна професија има одредени привилегии: висока плата и бенифициран стаж, но никој не сака да ја работи. За секои 12 месеци ефективна работа се добиват четири месеци бенефиции.
Иако е една од најтешките професии, возачот на автобус и на камион со носивост од седум и повеќе тони добива само плус два месеци на секоја година ефективен работен стаж. Толку добива и инкасант на патарина кој седи во кабина.
На листата се наведени и голем број професии во текстилната индустрија кои исто така добиваат бенефициран стаж – од бојадисувачи на текстил, до работник на клопчарка. Тука се и професии поврзани со акумулатори, царина, градежништво, здравство, водовод и канализација и многу други. Со децении бенефициран стаж бараат и новинарите, како и фоторепортерите, кои велат дека од нив ретко кој дочекува пензија.
Бенефициран стаж имаат и инвалидите осигуреници што се во работен однос, односно на работа врз основа на која биле задолжително осигурени поминале работејќи со полно работно време.
Покрај овие работни места, со посебен закон е утврден бенефицираниот работен стаж за полицајците, припадниците на АРМ, пожарникарите.
За споредба, во соседна Србија бенефициран стаж е можен во речиси 40 индустрии и во моментов ова право го имаат повеќе од 100.000 работници, кои се вработени во полиција, државна безбедност, Министерството за надворешни работи, Управата за извршување на кривични санкции, даночната полиција, армијата, а од декември 2019 година и судиите, обвинителите и замениците обвинители.
ЗА ПРОСЕЧНА ЖИВЕАЧКА ВО ФЕВРУАРИ – 63.773 денари: Потрошувачката кошничка поскапа за над 500 денари
Од јануари до февруари минималната синдикална кошница поскапела за 521 денар. Сојузот на синдикатите пресметал дека за премостување на најкусиот месец се потребни 63.773 денари.
Ова е подобрата варијанта, затоа што претпоставува дека се однесува на семејствата што имаат сопствен дом. Изнајмениот стан од 60 квадратни метри, ја менува состојбата и кошницата тежи 79.148 денари. Што значи дека мора да се обезбедат дополнителни 15.375 денари.
Од сите трошоци, 36,7 отсто зафаќаат најосновните – за храна и пијалаци. За намирување на тие потреби неопходни се 23.427 денари.
Како што е редот, доѓаат сметките за станарина, вода, струја и греење од 6.096 денари. Или во минималната синдикална кошница партиципираат со 9,6 проценти. Удел од 9,1 отсто имаат трошоците за облека и обувки од 5.800 денари.
Високо е учеството од 11 проценти за образование, што според пресметките на ССМ чини 7.036 денари. Следува транспортот со 4.844 денари или 7,6 отсто. Потоа, за рекреација и култура – 4.592 денари, односно 7,2 отсто, за ресторани и хотели 4.131 денар (6,5%). Додека за комуникации на едно четиричлено семејство во февруари годинава му биле неопходни 3.417 денари или 5,4 отсто од износот на минималната кошничка.
Личната и одржувањето хигиена во домот налагаат издвојување на 2.195 денари (3,4%), а за здравје – 1.135 денари, односно 1,8 отсто. А, пак, за останати стоки и услуги се пресметани 1.100 денари или 1,7 отсто.
Просечното македонско семејство можеби не гладува, но постојано се соочува со зголемување на трошоците. Што значи дека мора да се направи листа на приоритети. Кога се работи за исхраната, потрошувачите кажуваат дека се определуваат за поевтините производи, што ги купуваат во маркетите со поприфатливи цени.
Можеби од помош ќе бидат и последните владини мерки, со кои до крајот на април најосновните осум видови намирници – лебот, брашното, млекото, јогуртот, киселото млеко, јајцата и маслото за јадење ќе се продаваат со замрзнати цени и со петрпоцентна маржа. Заедно со останатите од 102-те групи производи чии маржи се ограничени на 10, односно 15 проценти.
Според првичните согледувања, трговците и покрај претходниот отпор, се придржуваат кон пропишаното. Се поставуваат новите цени и се обележуваат опфатените производи. За непримена на мерките, највисоката казна е 20 илјади евра.
Владата очекува цените, во просек, да се намалат за 10 отсто. Ефектот ќе се согледа веќе во наредната минимална синдикална кошница.
Вработи се како ВОЗАЧ во Falcon Logistic и заработувај до 2000 евра месечно!
Фалкон Логистик е успешна и реномирана компанија која бара ВОЗАЧИ со Ц+Е категорија за редовен транспорт во земјата и странство. Ако бараш сигурна работа со конкурентна плата, ова е одлична можност за тебе!
Основана во 2013 година, Фалкон Логистик е успешна македонска компанија која се занимава со давање на логистички услуги на домашни и странски компании. Со тим од 50 вработени, компанијата навистина ги поместува гранциите за квалитет во обезбедување на меѓународни логистички услуги. Главната дејност на компанијата е транспорт на возила и е опремена со 20 камиони-автовозови.
Што нудиме?
- Нето примања до 2000 еур
- Патничко осигурување
- Бонуси
Фалкон Логистик вработува возачи со положена Ц+Е категорија со или без искуство. Возачите возат и управуваат со камион за транспорт на возила (АВТОВОЗ). Фалкон Логистик нуди бесплатна задолжителна обука за новите возачи за товарање и растоварање на возилата на и од камионот. Се возат кратки и долги релации (најдолга релација не повеќе од 13 дена на пат). Се посетуваат: Косово, Србија, Унгарија, Словачка, Чешка, Германија, Белгија, Холандија, Белгија и Франција.
АПЛИЦИРАЈ на следниот линк:
ВОЗАЧ СО Ц + Е КАТЕГОРИЈА
линк за повеќе детали и аплицирање
Ако си подготвен за нова можност во логистичкиот сектор и сакаш конкурентна плата и стабилна кариера, аплицирај веднаш!
.jpg)
.jpeg)
.jpg)
.jpeg)
.jpg)
.jpg)
Повторно порасна потрошувачката кошничка, минимум 1.000 евра за да се преживее до 1-ви
Повторно порасна минималната синдикална кошничка. За февруари изнесува 63 773 денари, при што синдикатот измери дека за 521 денар е повисока отколку во јануари годинава кога беше 63 252 денари. Со вклучување на кирија за стан пак, трошоците достигнуваат и до речиси 80 илјади денари.
Според пресметката на ССМ, од минималната синдикална кошничка едно четиричлено семејство за храна и пијалаци треба да одвои 23 427 денари или 36,7 отсто, за облека и обувки 5.800 денари или 9,1 отсто, за станарина, вода, електрична енергија и греење 6.096 денари или 9,6 отсто. За лична хигиена и одржување на хигиена во домот треба да се одвојат 2.195 денари или 3,4 отсто, за здравје 1.135 денари или 1,8 отсто, за транспорт 4.844 денари или 7,6 отсто.
Трошоците за комуникации се 3.417 денари (5,4%), за рекреација и култура 4.592 денари (7,2%), за образование 7.036 денари (11%), за ресторани и хотели 4.131 денар (6,5%), а за останати услуги 1.100 денари (1,7%). Живот во изнајмен стан бара дополнителни 21.471 денар.
Синдикатот прави и споредба на вредноста на синдикалната минимална кошница во Македонија со соседните земји. Во некои држави синдикалната кошница е далеку поголема, додека во други е помала.
Извор: lokalno.mk
Стигнаа новите цени, еве колку ќе изнесуваат горивата од полноќ
Регулаторната комисија за енергетика донесе одлука за нова цена на мазутот, кој од утре поевтинува за 1 денар, додека другите горива остануваат со непроменета цена.
Цената на ЕУРОСУПЕР 98+ останува непромената – 82 денари по литар. Останува иста цената на ЕУРОСУПЕР 95 кој ќе се продава по цена од 80 денари.
Цената на ЕУРОДИЗЕЛ исто така останува иста и ќе се продава по 74 денари по литар.
Екстралесното масло за домаќинство останува по стара цена од 73,5 денари по литар, додека мазутот ќе се продава од утре по цена од 46,2 денари по килограм, наместо досегашните 47,2 денари.
Извор: mk.tv21.tv
Вработи се во Мотоцентар, добиј до 10.000 денари бонус за добредојде и работи со професионален тим!
Мотоцентар има потреба од вработување на ВУЛКАНИЗЕРИ – СО или БЕЗ работно искуство!
Вработи се во Мотоцентар и добиј бонус за добредојде!
Мотоцентар отвора нови работни позиции и нуди одлични услови за сите кандидати кои сакаат сигурна и динамична работа! Доколку барате стабилно вработување со конкурентна плата и дополнителни бенефиции, ова е вистинската можност за вас.
Како дел од тимот на Мотоцентар, ќе имате можност да работите во професионално опкружување, со модерен пристап кон работата и континуирана поддршка за усовршување. Дополнително, новите вработени добиваат бонус за добредојде од 5.000 до 10.000 денари!
Отворени позиции:
Вулканизери (Скопје) – без искуство – идеална можност за оние кои сакаат да научат нов занает и да градат кариера во оваа индустрија. Аплицирај тука
Вулканизери (Скопје) – со искуство – за кандидати кои веќе имаат работно искуство и сакаат нова професионална можност. Аплицирај тука
Зошто да станете дел од Мотоцентар?
- Бонус за добредојде од 5.000 до 10.000 денари
- Конкурентна плата и стабилни услови за работа
- Можност за напредок и професионален развој
- Работа во искусен и мотивиран тим
Аплицирајте веднаш и станете дел од водечкиот тим на Мотоцентар!
МОТОЦЕНТАР е реномирана компанија која е основана во 1994 г. и денеска брои околу 200 вработени. Компанијата e синоним за квалитет во продажбата и монтажа на пневматици од светски познати брендови.
Животниот век стагнира: Истражување во 20 европски земји, резултатите се поразителни
Очекуваниот животен век на Европејците стагнира, а најголемото забавување е забележано во Англија, покажа неодамнешното истражување.
Следни се Северна Ирска, Велс и Шкотска. Според експертите, виновниците се лошата исхрана, физичката неактивност и зголемената дебелина на населението, пишува The Guardian.
Според истражувањето објавено во списанието „Lancet Public Health“, очекуваниот животен век е намален од 0,23 години во периодот од 1990 до 2011 година на 0,15 години во периодот од 2011 до 2019 година, покажува истражувањето објавено во списанието „Lancet Public Health“.
Студијата, спроведена од научници предводени од експерти од Универзитетот во Источна Англија, ги испитуваше промените во очекуваниот животен век во 20 европски земји во периодот од 1990 до 2021 година.
Од 20 испитани земји, растот на очекуваниот животен век насекаде е намален, освен во Норвешка. Еден од факторите што придонесе за забавување на животниот век е секако пандемијата „Ковид-19“, велат експертите.
Извор: vecer.press
РАБОТОДАВАЧ НА ГОДИНАТА – ПРВИТЕ РЕЛЕВАНТНИ НАГРАДИ КОИ НЕ МОЖАТ ДА СЕ КУПАТ!
Вистинската вредност на една компанија не се мери само преку нејзините профити, туку и преку начинот на кој ги третира своите вработени. Токму затоа, Vrabotuvanje.com.mk ја создаде наградата „Работодавач на годината“ – единственато признание во Македонија кое исклучиво ја одразува перцепцијата на вработените и јавноста.
Како функционираат наградите?
„Работодавач на годината“ не е награда што може да се купи, туку исклучиво се доделува врз основа на онлајн јавно гласање. Тоа значи дека победниците ги избираат граѓаните и вработените, а не финансиските можности на компаниите. На тој начин, овие награди претставуваат автентичен показател за тоа кои работодавачи навистина нудат одлични услови за работа, фер плати, можности за развој и позитивна работна култура.
Зошто оваа награда е важна?
- Веродостојност и транспарентност – Единствениот критериум за освојување на наградата е јавното мислење.
- Мотивација за подобрување – Компаниите се поттикнати да вложуваат во своите вработени и да креираат подобра работна средина.
- Јавно признание – Победниците добиваат заслужена видливост и признание како посакувани работодавачи.
Гласањето е целосно отворено за јавноста, а на истото можете да гласате преку следниот ЛИНК. На овој начин, секој има можност да го даде својот глас за компанијата што според него ги заслужува најдобрите оценки.
Поддржете ја идејата за фер и транспарентни работодавачи – гласајте и помогнете да се избере најдобриот работодавач во Македонија!
„Работодавач на годината“ има за цел да ги препознае и да им оддаде почит на компаниите кои покажале извонредна посветеност кон своите вработени, поттикнувајќи култура на раст, различност и инклузивност. На пазарот на труд кој постојано се развива, од клучно значење е да се признаат организациите кои одат над и подалеку за да создадат исполнети работни средини и да ја дадат приоритет на благосостојбата на вработените.
Ви благодариме за вашиот придонес!
Истражувањето го спроведува Vrabotuvanje.com.mk, по повод манифестацијата „Работодавач на годината“.
Десет настани во Европа кои вреди да се посетат во 2025: Еден е во нашето соседство
Евровизија, Базел, Швајцарија (13-17 мај) Познатото и понекогаш контроверзно натпреварување за песната Евровизија ќе се одржи оваа година во Базел, Швајцарија, претворајќи го градот во музички центар.
Фестивал на светлина, Загреб, Хрватска (19-23 март)
Загреб е домаќин на еден од највозбудливите годишни фестивали на светлина, на повеќе од 20 локации во Горно и Долно Град, кои ги прикажуваат најубавите улици, згради, паркови и плоштади на градот. Овој фестивал, кој ја спојува уметноста, дизајнот, архитектурата и забава, ќе вклучи инсталации на меѓународни уметници од Велика Британија, Франција, Холандија и Италија.
Фестивал на цвеќето, Мадеира, Португалија (1-25 мај)
Фестивалот на цвеќето на Мадеира е еден од најпознатите настани на островот, претворајќи ги улиците на главниот град Фуншал во цветен рај. Овој фестивал е полн со живописни бои, миризливи цвеќиња и уметнички изведби кои ја слават природната убавина и културните традиции на островот. Главните атракции вклучуваат “Зид на надежта”, на кој децата поставуваат цвеќиња со пораки за мир и единство, и Парадата на цветни коли.
Ферија де Абрил, Севилја, Шпанија (5-10 мај)
“Ферија де Абрил” (Априлскиот фестивал) во Севилја е еден од најживописните фестивали во Шпанија, кој го слави срцето на андалузиската култура. Во текот на целата недела, градот живее во ритмовите на фламенко музиката и традиционалниот танц “Севиљанас”, а улиците се полни со коњски запрежни коли и традиционални костими.
Бијенале на архитектура, Венеција, Италија (10 мај – 23 ноември)
Најимпресивната светска изложба на архитектура се одржува секоја втора година во Венеција. Изложбата е разделена помеѓу Ѓардини, традиционалните павилиони на земјите, и големиот Арсенал, а градот е полн со бесплатни и често одлични изложби.
Евровизија, Базел, Швајцарија (13-17 мај)
Познатото и понекогаш контроверзно натпреварување за песната Евровизија ќе се одржи оваа година во Базел, Швајцарија, претворајќи го градот во музички центар.
Ивреа – битка со портокали, Италија (2-4 март)
Живописните улици на Ивреа, во близина на Торино, се претвораат во бојно поле на традицијата, културата и цитрусите. Битката со портокали е вековна традиција која го слави отпорот и заедницата.
Берлински маратон, Германија (21 септември)
Берлинскиот маратон ќе го окупира градот на 21 септември, привлекувајќи ги најдобрите тркачи од светот, како и аматери и навивачи. Маратонската патека е позната по својата брзина, а целната линија е поставена под Бранденбуршката капија.
Томороуленд, Бум, Белгија (18-27 јули)
Томороуленд ќе го трансформира Бум во фантастичен свет на музика и светла. Овој глобален настан за љубителите на електронската музика нуди спектакуларни сцени и најдобри изведувачи.
Ројал Аскот, Велика Британија (17-21 јуни)
Елеганција, традиција и трки на светско ниво се спојуваат секој јуни во Аскот, Англија. Овој настан привлекува присуство на кралското семејство и се одржува на меѓународен нивоу.
Санта Круз карневал, Тенерифе, Канарски острови (до 9 март)
Санта Круз де Тенерифе е домаќин на еден од најголемите и најспектакуларните карневали на светот. Карневалот е познат по зapanjujućim костимима и живописните паради.
Уште колку дена ни останаа до пролет?
Пролетта е сè поблиску, а со неа и подолгите, потопли денови.
Според календарот, пролетта оваа година започнува на 20 март, што значи дека ни остануваат уште 28 дена до официјалната промена на сезоната.
Со доаѓањето на пролетта, дневната светлина ќе се зголемува, температурите постепено ќе растат, а природата ќе почне да оживува со расцутени дрвја и зелени пејзажи. Овој период од годината носи и промени во расположението, поттикнувајќи повеќе активности на отворено и чувство на освежување по зимските месеци.
Интересен факт е дека пролетта астрономски започнува со пролетната рамноденица, кога денот и ноќта траат приближно подеднакво. Оваа појава се случува секоја година на 19, 20 или 21 март, зависно од календарските корекции.
Рамноденицата, играла значајна улога во културата на многу древни цивилизации. Почетокот на пролетта бил поврзан со земјоделските работи и се сметал за симбол на нов почеток. Во некои култури, овој ден бил одбележуван со прослави, ритуали за плодна година.
Пролетната рамноденица се сметала и за почеток на новата година во некои култури, како што е персискиот Новруз, кој сè уште се слави денес.
Во Македонија, едно од најстарите познати наоѓалишта каде што се следеле астрономските настани, вклучително и рамноденицата, е Кокино, кое датира од околу 1800 г. п.н.е. Истражувањата покажуваат дека древните жители користеле камени маркери за да го следат движењето на Сонцето и да ги одредуваат важните календарски датуми.
Додека го одбројуваме времето до пристигнувањето на пролетта, останува да се подготвиме за сезоната на будење, нови почетоци и повеќе сончеви денови.
Летното сметање на времето почнува наскоро – кога ќе ги поместиме стрелките?
Мислењата за менување на часовникот се поделени подолго време. Некои се колнат во придобивките, други се против, но малкумина можат да останат рамнодушни на повеќе дневна светлина. Често се слушаа иницијативи за укинување на овој принцип, но поголемиот дел од светот сè уште ги прилагодува своите часовници двапати годишно.
Имено, летното сметање на времето во 2025 година започнува на 30 март во 02:00 часот, а потоа ги поместуваме часовниците за еден час нанапред, до 03:00 часот.
Според некои извори, целта на оваа постапка била да се искористи дневната светлина и да се заштеди потрошувачката на енергија. Во последните години многу земји сакаа да го укинат летното сметање на времето, а во 2016 година Европската унија дури покрена иницијатива, но безуспешно, па часовникот ќе се помести нанапред во оваа област до 2026 година.
Од каде идејата за менување на часовниците?
Како што објаснува Encyclopedia Britannica, „Практиката за прв пат беше предложена во хумористичен есеј од Бенџамин Френклин во 1784 година“. Тоа беше спроведено на национално ниво во Соединетите Држави на 31 март 1918 година, како мерка за време на војна (за време на Првата светска војна) за да се заштеди по еден час гориво секој ден за осветлување на светилки и јаглен за греење на домовите.
Тој беше укинат во 1919 година, а некои поединечни градови (како Њујорк Сити) продолжија да го менуваат своето време двапати годишно во она што списанието го нарече „часовен хаос“ до 1966 година, кога Законот за еднообразно време го направи DST конзистентен на национално ниво.
Летното сметање на времето беше применето во 57 земји и територии во 2024 година, додека 10 земји користеа DST во некои јурисдикции, а не во други (како што се САД), додека 176 земји и територии не користеа DST. Во САД, 48 држави учествуваат во летното сметање на времето.
Предности на летното сметање на времето
Предност 1: Подолгите дневни часови на летното сметање на времето ја подобруваат безбедноста.
Подолгите дневни часови го прават возењето побезбедно, го намалуваат бројот на сообраќајни незгоди и го намалуваат ризикот од удар на пешаци.
Економистите Џенифер Долик и Николас Сандерс открија дека грабежите се намалуваат за околу 7% севкупно и за 27% во вечерните часови по промената на пролетното време. Тие наведуваат: „Повеќето улични грабежи се случуваат во вечерните часови, околу вообичаените часови на работа од 5 до 20 часот, а поголемата амбиентална светлина за време на типичните часови на шпицот на грабежите им олеснува на жртвите и случајните минувачи да ги препознаат потенцијалните закани и подоцна да ги идентификуваат сторителите“.
Исто така, светлината ги прави побезбедни вечерните часови за џогерите, луѓето кои ги шетаат своите кучиња после работа, децата кои си играат надвор и други, бидејќи возачите полесно ги гледаат луѓето, а криминалната активност е намалена.
Предност 2: Летното сметање на времето е добро за економијата.
Подоцнежното зајдисонце значи дека повеќе луѓе одат на шопинг после работа, зголемувајќи ја продажбата на мало, а повеќе луѓе возат, зголемувајќи ја продажбата на гориво и закуски осум месеци од годината (месеците кога се применува летното сметање на времето).
„Малопродажбата продолжува да изгледа како најголем поборник за летното сметање на времето. Тие тврдат дека продолжената вечерна дневна светлина ги охрабрува луѓето да купуваат после работа и го зголемува сообраќајот. Овие придобивки можеби не се толку значајни како што беа некогаш. Со зголемувањето на онлајн купувањето, продолжените дневни часови можеби нема да доведат до истите нивоа на потрошувачка како во минатото, вели економскиот експерт Јадријан Воотен.
Индустријата за голф известува дека еден месец од таквите пресметки вреди меѓу 200 и 400 милиони долари. Во 2007 година, се проценува дека биле заштедени околу 59 милиони долари бидејќи имало помалку грабежи благодарение на подолгите сончеви часови.
Стопанските комори обично ја поддржуваат оваа пресметка поради позитивниот ефект врз економијата. Потрошувачката се зголемува, што дава поттик на економијата. Во споредба со Phoenix, кој не го почитува DST, потрошувачите во Лос Анџелес потрошиле 3,5% помалку во локалните продавници откако DST заврши наесен.
Придобивка 3: Летното сметање на времето промовира активен животен стил.
Кога денот е подолг, луѓето имаат тенденција да учествуваат во повеќе активности на отворено после работа.
Хендрик Волф, вонреден професор по економија на Универзитетот Сајмон Фрејзер, вели дека поради DST, „луѓето учествувале во повеќе активности на отворено и помалку гледале телевизија во затворен простор... Дополнителни 3% од луѓето учествувале во активности на отворено кои инаку би останале во затворени простории“.
Мајкл Даунинг, автор на книгата Spring Forward: The Annual Madness of Daylight Saving, изјавува: „Бејзболот беше голем рано усвоен, бидејќи немаше вештачки светла во парковите, за да може да ги носат децата и работниците на игри со продолжена дневна светлина, а потоа да започнат подоцна“.
Недостатоци на летното сметање на времето
Недостаток 1: Летното сметање на времето (DST) може да биде лошо за вашето здравје.
Промената на распоредот за спиење, дури и за еден час, е во спротивност со природниот деноноќен ритам на една личност и има негативни здравствени последици. Едно истражување покажа дека ризикот од срцев удар се зголемува за 10% во понеделник и вторник по пролетната временска промена.
Истражувачите забележале зголемување на бројот на кластер главоболки (ненадејни и исцрпувачки главоболки) по временските промени на есен.
Џејмс Вајт, вонреден професор на Медицинскиот центар на Универзитетот Раш, рече: „Се соочуваме со зголемување на несреќите на работното место и сообраќајните несреќи во понеделник или можеби дури и во текот на првата недела од пролетните временски промени“.
ДСТ го зголемува ризикот од сообраќајна несреќа да биде фатална за 5-6,5% и предизвикува повеќе од 30 смртни случаи годишно во сообраќајни незгоди.
Недостаток 2: Ја намалува продуктивноста.
Понеделникот по пролетното менување на времето се нарекува „поспан понеделник“ бидејќи е еден ден во годината кога луѓето најмногу не спијат. Неделата по пролетното менување на времето е одбележана со зголемување на „cyberloafing“ (губење време на интернет) затоа што луѓето се уморни.
Тил Ронеберг, германски хронобиолог кој ја проучува врската на телото со светлината и темнината, забележува дека човечкиот деноноќен часовник не се прилагодува на DST и „резултатот е дека мнозинството од населението има драстично намалена продуктивност, намален квалитет на живот, зголемена подложност на болести и едноставно е уморен“. [2]
Недостаток 3: Загуби
Здружението за воздушен транспорт процени дека DST ја чинеше авионската индустрија 147 милиони долари во 2007 година поради конфузија со временските распореди со земјите кои не ја почитуваат промената на времето.
Прегледот на метрополитенските области во САД покажа економски трошок од повеќе од 670 милиони долари поради повреди на работното место, сообраќајни несреќи, срцеви и мозочни удари и изгубена продуктивност.
Дали знаевте?
- На Бенџамин Френклин често му се припишува идејата за менување на часовниците, бидејќи тој во сатирично писмо им предложи на уредниците на The Journal of Paris дека Французите треба да станат порано за да користат „сончева светлина наместо свеќи“.
- Режимот каков што го знаеме го предложил ентомологот од Нов Зеланд, Џорџ Вернон Хадсон, кој сакал подолги часови да ги проучува инсектите.
- Првиот локалитет кој воведе летно сметање на времето беше Порт Артур (сега Залив Тандер, Онтарио) во Канада, во 1908 година. Првата земја што воведе „летно сметање на времето“ беше Германија на 30 април 1916 година, иако Германците ја укинаа промената на времето на крајот на Првата светска војна.
- Американските фармери се спротивставија бидејќи, без разлика што кажува часовникот, нивните крави не беа подготвени за молзење до подоцна во текот на денот за време на ДСТ.
- Едно одморалиште во Мадагаскар создаде свое летно сметање на времето, кое е еден час понапред од остатокот од земјата, така што лемурите „природно ќе дојдат во нашата оаза... на „чајна забава во пет часот“.
- Некои древни цивилизации користеле слични практики. На пример, римските водени часовници користеле различни скали за различни сезони.
Извор: faktor.mk
ЕКСТРЕМНО ЛАДЕН БРАН ВО МАКЕДОНИЈА: До самиот крај на неделава, поларно ладно, наутро и до околу -20 степени!
Под влијание на веќе споменатата поларна воздушна маса која се спушта директно од Русија кон нашата Република Македонија, до крајот на неделава останува екстремно ладно, особено наутро кога температурите насекаде ќе бидат негативни, односно под нулата.
Под влијание на веќе споменатата поларна воздушна маса која се спушта директно од Русија кон нашата Република Македонија, до крајот на неделава останува екстремно ладно, особено наутро кога температурите насекаде ќе бидат негативни, односно под нулата. На повеќе места температурата ќе се спушта до околу, па и под -10 степени, во делови од Македонија и до околу -15 степени, а во повисоките населени места, планините, и секако, Скијачките центри тие ќе се спуштаат под -15 степени, односно, до околу -20 степени.
Во Скопје и околината исто така ќе имаме многу ладно време, особено наутро кога температурата ќе се спушта до околу -10 степени.
Максималните дневни температури на воздухот ќе се искачуваат за неколку степени над нулата, а особено во повисоките населени и планински места, како и на Скијачките центри тие ќе останат негативни и преку ден, односно под нулата. Во најтоплите југоисточни предели температурите ќе бидат малку повисоки за разлика од останатите предели од нашата Македонија, односно тие ќе се искачуваат до околу 8/9 степени.
Позначително зголемување на облачноста со локални врнежи од дожд и од снег барем одсега гледано ќе имаме во недела (23 ноември).
Црна Гора ги забрани мобилните телефони во училиштата
Во Црна Гора веќе постојат училишта кои претходно усвоиле правилници за забрана на користење мобилни телефони за време на настава, а нивните позитивни ефекти се потврдени од страна на наставниците, родителите, но и самите ученици.
Училишните одбори на основните и средните училишта во Црна Гора донесоа одлука за забрана на користење мобилни телефони за време на настава, соопшти Министерството за образование, наука и иновации (МПНИ).
Оваа одлука е донесена по иницијатива на МПНИ, но предвидува исклучоци – телефоните можат да се користат ако наставниот план предвидува нивно користење како наставно средство за одредени наставни единици.
Исто така, одлуката вклучува посебни околности, како што се итни ситуации или здравствени причини, при кои учениците можат да го користат телефонот со одобрение на предметниот наставник или раководството на училиштето, пишуваат Вести.
МПНИ најави дека во соработка со училиштата, во наредните денови ќе обезбеди неопходни услови за спроведување на оваа одлука во пракса. Како што велат, искуствата од други земји покажуваат дека укинувањето на мобилните телефони во училиштата позитивно влијае на резултатите на учениците во образовниот процес. Сè повеќе земји ширум светот, како на национално ниво така и во поединечни училишта, воведуваат различни форми на делумна или целосна забрана на мобилните телефони.
Во Црна Гора веќе постојат училишта кои претходно усвоиле правилници за забрана на користење мобилни телефони за време на настава, а нивните позитивни ефекти се потврдени од страна на наставниците, родителите, но и самите ученици.
МПНИ истакна дека вложиле околу седум милиони евра во набавка на компјутерска опрема за сите образовни установи во Црна Гора, со што се обезбедува продолжување на дигитализацијата на образовниот систем.
Во наредниот период се планира набавка на дополнителна ИТ опрема, додека Министерството ќе продолжи со воведување нови мерки кои ќе придонесат за поквалитетно образование и зајакнување на воспитната улога на училиштето.
Како што заклучуваат од МПНИ, ова е заеднички интерес на сите учесници во образовниот процес – учениците, наставниците и родителите.
Просечниот раст на очекуваниот животен век за Европејците е во стагнација
Очекуваниот животен век на Европејците стагнира, при што Англија, во оваа смисла, бележи најголемо забавување, покажува ново истражување. Наводите говорат и дека за оваа појава е виновна алармантна комбинација од лоша исхрана, масовна физичка неактивност и зголемена дебелина кај населението, пренесува „Гардијан“.
Во просек, годишниот раст на очекуваниот животен век во Европа паднал од 0,23 години меѓу 1990. и 2011 година, на 0,15 години меѓу 2011. и 2019 година, според наодите. Истражувањето е објавено во списанието „Лансет паблик хелт“ (Lancet Public Health).
Од 20 испитани земји, растот на очекуваниот животен век насекаде е намален, освен во Норвешка.
Најголемо забавување на животниот век, по Англија, е забележано во земјите на Велика Британија – Северна Ирска, Велс и Шкотска.
„Трипадвајзор“ ги прогласи овие плажи за најдобри на светот за 2025, а најубавата ни е во соседството
„Трипадвајзор“, најголемата светска платформа за патување, го претстави најновото издание на „Награди според избор на патниците најдобрите од најдобрите“ (The Travelers Choice Awards best of the best), овој пат за најдобрите плажи за 2025 година. Престижната листа се базира на сеопфатна анализа на глобалните прегледи на плажите на платформата во текот на минатата година, а на првото место се најде дестинација во Грција.
„Наградите на Tripadvisor’s Travelers’ Choice Awards уникатно ги рефлектираат гласовите на милиони светски патници и им помагаат на луѓето да го испланираат своето најдобро патување досега. Во моето семејство, плажите не се само за сончање – сакаме да излегуваме и да истражуваме!“ рече претседателката на Tripadvisor Кристен Далтон во соопштението за печатот. „Разновидноста на овогодишните победници навистина покажува сè што може да понуди едно патување на плажа.
Опфаќајќи ги Грција, Куба и Португалија, овие прекрасни плажи се совршена инспирација за патување за вашето следно патување“.
Наградата е дефинирана врз основа на сеопфатна анализа на милиони критики од патници ширум светот во текот на изминатата година. Овогодишните списоци опфаќаат шест континенти и 50 земји, со над 100 најдобри плажи и вклучувајќи ја мешавината на крајбрежни места низ светот, вклучувајќи ги грчките розови песоци и скриените заливи на Тајланд.
Еве го редоследот на топ десетте најдобри плажи на светот за 2025 година:
10. Плажа Миртос – остров Кефалонија, Грција
Плажата Миртос на грчкиот остров Кефалонија во Јонското море е опишана како „една од најдраматичните плажи во Грција“, со својот „лак од блескави бели камчиња долг милји и пол“.
Миртос е плажа која се наоѓа во северозападниот дел на Кефалонија. Се смета за една од најспектакуларните плажи на Медитеранот, Миртос се карактеризира со долг протега од бел песок кој се протега повеќе од еден километар, опкружен со стрмни карпи и залив со кристално чисти води со интензивна сина боја.
Сместена под планинскиот венец, плажата Миртос е на крајот од стрмниот и кривиот пат. Тоа е неверојатно живописна плажа, со сини води на Јонското Море и плажа направена од бели камчиња и песок.
На плажата Миртос има и мал снек бар, додека покрај крајбрежниот пат ќе најдете разни ресторани и таверни за пријатен ручек, или освежителна станица. Доколку не ви се допаѓаат опремените површини на плажата Миртос, ќе најдете многу простори на бесплатна плажа за да се опуштите во потполно спокојство.
9. Плажа Келингкинг – Нуса Пенида, Индонезија
За да стигнете до плажата Келингкинг бара малку работа, вклучително и траект од Бали до Нуса Пенида, возење по кривулест пат, а потоа и нагло пешачење од еден час. На крајот, посетителите на плажа стигнуваат до недопрениот залив, сместен во драматични варовнички карпи со бели песоци и електрично сини води.
Плажата Келингкинг и нејзините околни карпи не се ништо помалку спектакуларни, особено во поглед на природната убавина и опциите за фотографии. Ако сте млади и фит, сигурен сум дека ќе уживате во предизвикувачката патека/скалилата до песокот.
Плажата Келингкинг е едно од најпознатите места на Нуса Пенида, често прикажано во рекламите за Бали и Индонезија. Неговите уникатни карпести формации изгледаат како столб на диносаурус и дури го добиле прекарот заливот Т-Рекс на Google Maps. Од врвот на карпата, посетителите може дури и да ги забележат зраците на Манта.
Туристите се собираат на теренот за воодушевувачки погледи и фотографирање со дрон. Популарноста на плажата Келингкинг во голема мера придонесе за туристичкиот раст на островот Нуса Пенида, особено преку социјалните медиуми. Интересно, „Келингинг“ значи и розовиот прст на индонезиски, но причината за тоа бара малку имагинација.
За престој на плажата Келингкинг, гостите мора да платат влезна такса од околу 10.000 IDR по поединец. Понатаму, се наплатува паркинг, која варира помеѓу 2.000 и 5.000 идр. Овие мали трошоци помагаат во одржувањето и зачувувањето на локацијата.
8. Плажата Плаја де Муро – Мајорка, Шпанија
Сместена на северниот брег на шпанскиот остров Мајорка, плажата Плаја де Муро е плажа со бела песочна дина со мирни, плитки води. Посетителите на плажа кои бараат наплив на адреналин можат да го поминат денот на веслање, сурфање на ветер и едрење.
Имате пет километри беспрекорен песок со сино знаме, поделен на делови кои имаат сопствено снабдување со решетки, како и спасител. Рибите пливаат околу вашите глуждови во плитките води, а има и мноштво водени спортови што треба да ги испробате.
Плажата Playa de Muro е често пријатно тивка поради нејзината локација надвор од градот. Шеталиштето обложено со дрвја е рамно и се граничи со безброј продавници, ресторани и барови, кои генерално имаат поквалитетно чувство од некои одморалишта во Мајорка и се грижат за клиентите кои копнеат за достапен луксуз.
Местото се наоѓа на источната страна на островот, 65 километри од аеродромот во Палма де Мајорка и 10 километри од пристаништето на Порт де Алкудија. Трансфери може да се резервира за директен подигнување; патувањето од аеродромот трае еден час, а од блиското пристаниште помалку од 20 минути.
7. Плажата Баваро – Пунта Кана, Доминиканска Република
Чистите карипски води и белиот песок обложен со палми ја прават плажата Баваро на Пунта Кана идилично место за одмор на плажа. Надморскиот корален гребен помага да се задржи водата на плажата нежна и мирна, а исто така создава возбудливо место за нуркање.
Плажата Плаја Баваро (Баваро плажа) е една од најпопуларните крајбрежја во Пунта Кана, со прашкасти песоци, палми што се нишаат, сини води и многу удобности, вклучувајќи изнајмување спортови на вода, опции за јадење и сместување во близина.
Нанижани покрај еден од највозвишените брегови на Карибите, лесно е да се види зошто Пунта Кана и Баваро станаа најпопуларна туристичка дестинација во Доминиканската Република. Прекрасните песочни плажи овде се поткрепени со експанзивни имоти со сеопфатно вклучување и предни со покани мориња во боја на сафир.
6. Плаја Варадеро – Варадеро, Куба
Варадеро е една од меѓународно признатите дестинации на Куба, најмногу поради нејзината неверојатна плажа со фин песок и топлите, кристално чисти води, што ја прави една од најдобрите плажи во светот. Најпозната плажа е Плаја де Варадеро, позната и како Плаја Азул, долга 20 километри.
Протегајќи се на дури 20 километри, Playa Varadero изгледа како да е од разгледница. Посетителите на плажа можат да уживаат во мирните тиркизни води и белиот песок или да скокаат на катамаран за авантуристички ден на море.
Брегот на плажата Варадеро е начичкан со хотели кои нудат широк спектар на услуги и удобности, што ја прави идеална дестинација и за семејства и за парови. Покрај својата природна убавина, Варадеро е познат по својата живописна културна средина и близината до локалните атракции кои ја збогатуваат секоја посета.
Најдобрите месеци за добро време во Варадеро се јануари, февруари, март, април, мај, октомври, ноември и декември. Во просек, најтопли месеци се април, мај, јуни, јули, август, септември и октомври.
Најдождливи месеци се јули, август и септември.
5. Praia da Falesia – Алгарве, Португалија
Плажата Фалесија е исто така идеално место за релаксација. Огромната должина на плажата ја прави совршена за долги, мирни прошетки каде што можете да уживате во благиот морски ветер и ритмичкиот звук на брановите.
Сместена долж брегот на Алгарве, Праја да Фалесија е визуелно уживање, со црвени карпи високи 130 метри, златен песок и азурни води. Не е ни чудо што овој португалски брег минатата година беше прогласен за најдобра плажа од Tripadvisor.
Овде, ќе најдете природни извори на свежа вода што клокотат по песокот – оттука и името „Олхос де Агуа“, што буквално значи „Очи на вода“. Благодарение на отсуството на камења и силни струи во близина на брегот, пливањето во мирни, бистри води е генерално безбедно и пријатно во текот на летото.
Ова ја прави плажата Фалесија особено погодна за деца. Дополнително, распоредот на плажата е погодна за разни спортски и рекреативни активности – вклучувајќи сурфање, фризби и одбојка – или едноставно сончање под дарежливото алгарвиско сонце.
4. Сиеста Бич – Сиеста Ки, Флорида
Ситните кварцни кристали ги сочинуваат фините, прашкасти бели песоци на плажата Сиеста, со што оваа плажа на Флорида ја носи титулата четврта најдобра во светот. Како најголема плажа на Сиеста Ки, има многу простор за кампување во текот на денот.
Остров на корални бариери во близина на брегот на Сарасота, Сиеста Ки е задолжителна препорака за љубителите на плажа и сите кои бараат опуштена атмосфера додека се на одмор. Оваа дестинација на брегот на Голфскиот залив е на помалку од 30 минути од меѓународниот аеродром Сарасота-Брадентон и е прекрасно место за уживање на отворено преку активности како нуркање, возење со падобран, веслање со кајак или штица, крстарење на е-велосипед или слушање музика во живо во локалните ресторани.
Најдобро време за посета на Сиеста Ки е април до мај и септември до октомври, кога температурите се пониски и гужвите помали од шпицот на сезоната, што е од декември до март. Во месеците од јуни до август се исто така има гужва поради летните школски распусти ; летните месеци се топли и влажни, исто така.
Siesta Key е популарно место за оние кои сакаат да избегаат од ниските температури во зима и сакаат да се загреат на сонце на Флорида, вклучително и во текот на пролетниот распуст. Температурите помеѓу декември и март просечните највисоки нивоа од средината на 70-тите и ниските во средината на 50-тите. Ако сакате да посетите во овој период од годината, започнете со пребарување на соби и летови рано за да ги најдете најдобрите цени.
3. Eagle Beach – Оранјештад, Аруба
Аруба има изобилство на прекрасни брегови за уживање, но плажата Игл е една од најдобрите на островот. Песокот долг четири милји често е преполн, со тивка атмосфера за крајна релаксација.
Популарноста на Аруба е константна, не само поради совршената комбинација на сонце, песок и море, туку и поради гостопримството на нејзините луѓе, високото ниво на безбедност, политичката стабилност и нејзиниот успех во различни ниши како што се активности, ноќен живот, шопинг и ресторани.
Игл Бич не е толку одржуван и патролиран како Палм Бич, но сите одморалишта во Аруба ја преземаат одговорноста за безбедноста на нивната плажа. Владата работи на програма за воспоставување спасители во клучните области. Како што се појавуваат повеќе одморалишта долж плажата Игл, може да се очекуваат повеќе опкружени делови за пливање.
Има повеќе бранови на плажата Игл, а особено плажата Манчебо, поради тоа што дното наеднаш паѓа многу блиску до брегот. Сегашната акција кај Пунто Брабо, каде јужниот брег се спојува на запад и се судираат разни струи, исто така придонесува за поголеми бранови. Ова го прави многу популарен кај сурферите и бодибордерите. Други одлични места популарни за бодибординг или бранување со бранови се Андикури, Дос Плаја и Урирама, сите на северниот брег на Аруба, каде силните ветрови од североисток предизвикуваат силни бранови.
2. Банана плажа – Пукет, Тајланд
„Белиот лотос“ на HBO можеби го привлекува вниманието на Тајланд, но неговите плажи навистина го заслужуваат признанието. Сместена на островот Корален крај Пукет, плажата Банана овозможува идилично дневно патување, нудејќи живописни корални гребени – на крајот на краиштата, таа е дел од националниот парк и зачувување на морето – и мек бел песок.
Имајќи предвид дека плажата Банана е прилично голема со плитки бистри сини води, високи палми и одличен квалитет на песок, мистерија е зошто не е развиена како остатокот од островот. Ако многу години во Пукет не’ научија нешто, тоа е дека повеќето луѓе се природно мрзливи. Тие често се жалат дека плажата каде што одат има премногу гужва, но местата како плажата Банана бараат одредено возење и труд. Затоа, сè уште е тивко.
Плажата Банана е тешко да се најде ако не знаете каде да барате. Самото забележување на патот што минува покрај неговиот влез е незгодно за повеќето посетители. Најдобар начин е да одите до аеродромот, а кога сте речиси таму, на Т-клучката, свртете лево наместо десно како што би правеле за аеродромот во Пукет. Возете 2 или 3 км, потоа одете на раскрсницата од десната страна и следете ги знаците до плажата Naiton.
1. Плажа Елафониси – Крит, Грција
Плажата Елафониси на грчкиот остров Крит е најдобрата плажа во 2025 година, искачувајќи се од 23 рангови за да го освои првото место, плажата Елафониси на грчкиот остров Крит е најдобрата плажа во 2025 година. Патниците ги привлекуваат нејзините нежни тиркизни води и уникатно розовиот песок создаден од еродираните школки.
Розовата нијанса на песокот е најживописна долж работ на водата и се менува во зависност од приливите движења и временските услови, според Travel And Tour World.
Заштитениот природен резерват нуди не само плитки лагуни совршени за шетање и веселба, туку и патеки за пешачење кога треба да ги истегнете нозете.
Најдобро време за посета на плажата Елафониси е помеѓу мај и септември, кога нуди топло, сончево време со помалку посетители во споредба со летните месеци од јуни до август, советува Travel And Tour World. Посетителите се охрабруваат да спакуваат заштита од сонце поради ограничената природна сенка, и додека лежалките и чадорите се достапни за изнајмување, добра идеја е да си понесете свои во случај да се целосно резервирани.
Возењето до плажата Елафониси овозможува патување низ пејзажите на Крит. Најлесниот пат е лет до аеродромот Хераклион, главната порта до островот. Оттаму, патниците можат да изнајмат автомобил и да возат до градот Ханија на северозападниот брег на Крит, приближно 90 минути возење оддалеченост, спомна Travel And Tour World. За оние кои престојуваат во Ханија, локалните и меѓународните туристички агенции секојдневно патуваат со автобус до плажата Елафониси, обезбедувајќи лесен пристап до дестинацијата.
Секој жител на Македонија генерира над 300 килограми отпад годишно
Пожарите на депониите се значаен извор на аерозагадување, а за жал, ова е честа појава во многу градови, особено во летните месеци. Ова загадување е исклучително опасно бидејќи, покрај согорувањето на органска маса, се палат и пластика, хемикалии и други токсични материи. Димот од овие согорувања е многу поштетен од оној што настанува при согорување на дрво. Решавањето на проблемот со депониите и воспоставувањето санитарни депонии на регионално ниво е неопходно за одржливо управување со отпадот, смета проф. д-р Дејан Мираковски, раководител на лабораторијата Амбикон.
Според достапните извештаи, во Македонија постојат околу 50 активни нестандардни комунални депонии (ѓубришта) кои работат без дозвола, како и над 2.000 нелегални депонии. Единствената депонија која ги исполнува стандардите според Националната стратегија за управување со отпад (2020-2030) е „Дрисла“, која му служи на Скопскиот регион.
Ниту една општинска депонија не ги исполнува условите за санитарно работење и заштита на животната средина. Голем дел од отпадот се одлага без никаков претходен третман на нестандардни депонии, често во отворени простори, на падини или крај реки. Индустрискиот, медицинскиот и комуналниот отпад често се мешаат и не се отстрануваат на соодветен начин. Во руралните средини, отпадот неретко се исфрла во околината на населените места, создавајќи илјадници диви депонии во каменоломи, јами, речни корита и покрај патишта.
Нелегалните депонии сериозно го загрозуваат здравјето на луѓето и екосистемите. Според проценките, годишно се губат околу 1.300 животи поради аерозагадувањето. Три главни групи на болести се поврзуваат со ова загадување: рак на белите дробови, мозочни удари и срцеви заболувања. Покрај директното загадување на воздухот, депониите имаат негативно влијание врз биодиверзитетот и водните ресурси.
„Депониите претставуваат сериозен проблем бидејќи не се соодветно конструирани. Немаат правилно набивање, покривање и системи за контрола, што често доведува до пожари. Овие пожари создаваат опасен аерозагадувачки дим, кој содржи штетни честички од согорени пластики и хемикалии“, предупредува проф. д-р Мираковски.
Во 2023 година, Македонија произвела 350.833 тони комунален отпад, што изнесува околу 460.710 кубни метри. Во просек, секој жител на Северна Македонија генерирал 334 kg или 0,43 m³ отпад. Доколку на ова се додадат 417.753 m³ опасен отпад (или 3.751 тон), кој се создава при ископување и обработка на минерални суровини, вкупната количина отпад значително се зголемува.
За да се спречи еколошката и здравствената катастрофа, неопходно е системско решавање на проблемот со депониите. Потребно е воспоставување санитарни депонии на регионално ниво, како што е предвидено, со цел осигурување на одржливо управување со отпадот. Без итни мерки, депониите ќе продолжат да бидат главен извор на токсично аерозагадување со сериозни последици по здравјето на граѓаните и животната средина.
Системот „Сејф сити“ стартува од 1 јануари следната година
Системот „Сејф сити“ и поставените камери ќе започнат со работа од 1 јануари следната година. Министерството за внатрешни работи (МВР) ќе има доволно време да ги евидентира сите новорегистрирани возила и да ги усогласи податоците со останатите институции, со цел прецизно утврдување на начинот на казнување. Возачите кои ќе направат прекршок ќе добиваат СМС порака или е-пошта со фотографија од прекршокот во рок од 24 часа.
Министерот Тошковски изјави дека полицијата веќе ги тестира поставените камери низ Скопје. Најчестите прекршоци се пречекорување на дозволената брзина и поминување на црвено светло.
Зголемен број казни, но и намалени несреќи
Полицијата продолжува со рекордно изрекување на казни, иако возачите сè уште не ги почитуваат сообраќајните правила. Само вчера се изречени 796 прекршочни казни, од кои 146 за пречекорување на брзината, 50 возачи биле фатени без возачка дозвола, а осум биле под дејство на алкохол. Според министерот, засиленото полициско присуство доведе до намалување на бројот на сообраќајни несреќи.
Јавна дебата за новите законски измени
На 21-ви овој месец ќе се одржи јавна дебата за измените во законската регулатива со цел зголемување на безбедноста во сообраќајот. На дебатата ќе учествуваат експерти, професори, судии и претставници од МВР. Според Тошковски, по сублимирањето на заклучоците, измените ќе бидат доставени до Собранието за гласање во најкус можен рок.
Визер ја укинува линијата Скопје – Будимпешта
„Визер“ ја укинува авиолинијата Скопје-Будимпешта од 9 март 2025 година, a ова е седмата линија што компанијата ја повлекува во последнава година. Од јануари 2025, „Визер“ веќе престана да лета за Салцбург и Бремен, а ги укина и летовите за Келн, Копенхаген и Стокхолм-Скавста.
Иако компанијата не соопшти зошто ја укинува оваа линија, не е познато ни дали ќе биде вратена со зимскиот ред на летање.
Во 2023 година, „Визер“ доби субвенции за летови до Љубљана, Салцбург, Луксембург и Штутгарт, но само линијата Скопје–Љубљана остана активна. На новиот владин оглас за субвенции, компанијата доби поддршка за Лион, Барселона и Штутгарт, со обврска да ги одржува три години.
Црна Гора забрани мобилни телефони во училиштата
На иницијатива на Министерството за образование, наука и иновации, училишните одбори на основните и средните училишта во Црна Гора донесоа одлука за забрана за користење на мобилни телефони за време на наставата, освен во случаи кога нивна употреба од страна на предметниот наставник е предвидена како наставна алатка за реализација на одредени наставни единици преку секојдневна подготовка. Ова го соопшти ресорното министерство.
„Одлуката предвидува и посебни околности (итни случаи, здравствени причини и слично) во кои учениците по одобрение од предметниот наставник или управата на училиштето можат да користат мобилен телефон. Во наредните денови Министерството за образование, наука и иновации, во соработка со училиштата, ќе ги создаде потребните предуслови за целосно спроведување на донесената одлука“, се вели во соопштението.
Тие наведуваат дека споредбената практика во голем број земји покажала дека укинувањето на мобилните телефони во училиштата генерира позитивни ефекти врз резултатите што ги постигнуваат учениците во образовниот процес, па сосема е очекувано и забележано дека има зголемување на бројот на земји кои, генерално или во рамките на поединечни образовни институции, воведуваат различни форми на делумна или целосна забрана за употреба на мобилни телефони во училиштата.
„Покрај тоа, на ниво на Црна Гора има училишта кои веќе имаат донесено прописи за забрана за користење на мобилни телефони за време на наставата, а позитивните ефекти од оваа одлука ги потврдија и наставниците и родителите, но и самите ученици“, се вели во соопштението.
Извор: mk.tv21.tv
Бугарија повеќе не е евтина летна дестинација – македонските туристи бараат алтернативи
Македонските граѓани кои традиционално ги поминуваат летните одмори на бугарското Црноморе оваа година се соочуваат со значително повисоки цени.
Според новите анализи, летните туристички аранжмани за 2025 година во просек се зголемени за 4,2% во однос на минатата година, но најголемото поскапување е забележано токму во Бугарија – дури 11,5%.
Ова значи дека еднонеделно летување за две лица ќе чини околу 250 евра повеќе од лани.
„Секое лето одиме во Несебар, но оваа година ќе размислиме“, ни изјави Горан Стаменков од Скопје, кој веќе 10 години со семејството летува во Несебар, а сега е разочаран од најновите ценовни корекции. Секоја година одиме во Бугарија бидејќи е блиску и цените беа прифатливи, додава тој.
„Но, ако ова лето треба да платиме 250 евра повеќе, веќе не изгледа толку поволно. Ќе разгледаме други опции, можеби Грција или дури Албанија“, вели Стаменков.
Од туристичките агенции во Македонија велат дека Бугарија секогаш била една од најбараните дестинации, но оваа година интересот е намален.
„Лани многу туристи резервираа однапред за Сончев Брег, Несебар и Златни Песоци, но годинава резервациите се одвиваат побавно.
“Зголемувањето на цените ја прави Бугарија помалку атрактивна во споредба со Албанија и со Грција“, истакнува Јасмина, туристички агент од Скопје.
Поскапување и во Италија, Португалија и Кипар
Покрај Бугарија, значително поскапување е забележано и во Италија, каде што цените на туристичките пакети се зголемени за 7,4%, Португалија со 6,8% и Кипар со 6,4%. Ова значи дека сите овие популарни летни дестинации ќе бидат финансиски потешки за македонските туристи.
„Сонував да одам во Португалија ова лето, но кога ги видов цените, се предомислив. Наместо тоа, ќе барам нешто поблиску, можеби Турција“, споделува Вања Ивановиќ, млада девојка која планирала летен одмор во Лисабон.
Шпанија останува поволна опција
За разлика од овие поскапени дестинации, одредени региони во Шпанија, како што се Балеарските и Канарските Острови, забележуваат мало намалување на цените во споредба со лани. Ова ги прави привлечни за туристите кои бараат поекономично летување.
„Ако одам да платам 250 евра повеќе за Бугарија, можам за истите пари да одам на одмор во Шпанија и да добијам подобар квалитет“, вели Александар Димитров, кој ова лето разгледува опции надвор од Балканот.
Туристичките агенти советуваат дека најдобриот начин да се избегнат високите цени е раната резервација.
„Цените растат како што се приближува летото, па затоа сите што планираат одмор треба да резервираат што е можно побрзо“, велат туристичките работници. И покрај поскапувањата, летната сезона и натаму ќе биде динамична, но македонските туристи ќе бидат принудени да направат повнимателен избор при одлучувањето каде ќе ги поминат своите одмори.
Извор: denar.mk