
Еден од најамбициозните инфраструктурни проекти во Европа е во тек во јужна Данска – изградбата на тунелот Фемарнбелт, кој ќе ги поврзе Данска и Германија под Балтичкото Море.
Овој тунел долг 18 километри ќе биде најдолгиот потопен тунел во светот, надминувајќи ги сите досегашни рекорди.
Четири ленти за автомобили и две железнички пруги Тунелот Fehmarnbelt ќе го поврзе данскиот град Rødbyhavn на островот Lolland со Puttgarden на германскиот остров Fehmarn. Тунелот ќе има четири ленти за патен сообраќај и двојна железничка пруга, која ќе му овозможи на автомобилот да помине за само 10 минути, додека патувањето со воз ќе трае само 7 минути.
Овој инфраструктурен проект се очекува значително да го скрати времето на патување меѓу Копенхаген и Хамбург – од речиси пет часа на само два и пол часа – и на тој начин да ја подобри поврзаноста меѓу Скандинавија и Централна Европа. Ова отвора нови можности за развој на трговијата, туризмот и мобилноста на работната сила.
Вредност на инвестиции и рок на изградба
Вкупната вредност на проектот се проценува на повеќе од 7 милијарди евра. Најголем дел од средствата се обезбедени од Данска, со значителна финансиска поддршка од Европската Унија, која го идентификуваше овој проект како еден од приоритетите во рамките на Трансевропската транспортна мрежа (TEN-T).
Изградбата започна во 2020 година на Данска, а во 2021 година на германска страна. Предвидено е тунелот да биде завршен и отворен за сообраќај до 2029 година. Иновативна технологија и заштита на животната средина Тунелот се гради со методот на потопени елементи – големи бетонски сегменти се однапред изработени, а потоа се спуштаат во ров ископан на морското дно. Овој метод овозможува прецизна и ефикасна градба, но бара ригорозни мерки за заштита на животната средина.
Посебно внимание е посветено на заштитата на морскиот екосистем – вклучувајќи мерки за намалување на бучавата за време на изградбата, како и за зачувување на чувствителните живеалишта.
Контроверзи и предизвици
И покрај бројните предности, проектот предизвика и одредени контроверзии. Активистите за заштита на животната средина и некои локални заедници изразуваат загриженост за потенцијалните негативни последици за природата и економијата – особено кога станува збор за превоз со траект, кој тунелот практично ќе го замени.
Дополнително, проектот се соочува со предизвици во координацијата меѓу данските и германските власти, како и во синхронизирањето на изградбата на придружната инфраструктура.
Тунелот Фемарнбелт претставува еден од клучните центри на идната европска транспортна мрежа. Со очекуваните долгорочни економски придобивки, овој потфат симболизира нова фаза во поврзувањето на северот и југот на Европа – побрзо, поефикасно и поодржливо.