Традиционално, со доаѓањето на пролетта, се актуелизира приказната за работната сила во туризмот, која од година во година се намалува во Хрватска.
Исчезнати се 60 илјади работници
Колку точно работници се водат за исчезнати? Како што изјави за Индекс претседателката на Синдикатот на Истра, Кварнер и Далмација Марина Цвитиќ, има дури 60 илјади работници. Ова е причината што се повеќе се вработуваат странски работници.
Годинава се очекува уште поголема бројка. За тоа зборуваат огромните толпи кои со денови се формираат пред полициските станици во Хрватска. Има долги редици странски работници кои треба да го пријават местото на живеење или да добијат документи без кои не можат да започнат со работа во Хрватска.
За дозволите кои моментално се издаваат, односно со прашање за бројот на странски работници што ги очекува, контактиравме со МВР, но одговор не добивме до крајот на текстот. За ова прашање побаравме и од Министерството за туризам, но се уште нема одговор.
Годинава се очекуваат 180.000 странски работници.
Што се однесува до вкупниот број на дозволи во 2022 година, има 124.121 продолжување на дозволи и нови дозволи. Ова е зголемување од 51,5% во однос на 2021 година.
За овогодинешните податоци повеќе се зборуваше на тркалезната маса Вработувања на странски работници – услови, процедури и новости организирана од ХГК – Комора на Загреб. Таму државниот секретар во МУП Жарко Катиќ најави дека годинава очекуваат да бидат издадени најмалку 160.000 дозволи за престој и работа на странци во Хрватска. Ова го работат околу 10 отсто од вработените во Хрватска. Веројатно оваа бројка ќе достигне 180 илјади, рече тој.
Беше речено и дека се работи на измена на Законот за странци на кои, меѓу другото, би можело да им се издаваат работни дозволи за три години, а не само една година како досега, но овие измени најверојатно нема да стапат во сила до падне.
Нуди готвачка плата од две илјади евра, каматата е слаба
Во секој случај, веќе кон крајот на минатата година почнаа подготовките за сезоната, а во јануари и февруари започнаа огласите за вработување. Само во областа Риека , на пример, се бараа 670 готвачи, а се пријавија само 123. Потребни беа и 1.000 келнери, а се пријавија 223, се бараа повеќе од 600 собарки, а во Институтот беа достапни само 50.
На крајот на март напишавме дека работодавците бараат работници од сите области - од камери, готвачи, келнери, портири, рецепционери, до шанкери и чистачки, а голем број од нив, судејќи според информациите на огласите, требаше веднаш да почнат со работа.
Само на веб-страницата на Агенцијата за вработување тогаш имало 1.008 активни огласи за келнери и 795 за готвачи, од кои повеќето се барале за работа во туристичка сезона. Сега, во втората половина на април, гледаме дека се бараат 2.106 работници во категоријата угостителско-услужни струки. Од нив 870 се келнери, 655 готвачи...
Колку е тешка ситуацијата покажува и случајот со ресторан од Истра кој се пожали на недостиг на работна сила за Глас Истра . Преку конкурсот барал повеќе вработени за својот објект: готвач, келнер, келнерка и помошник готвач.
За работното место, вели, од 25 невработени на располагање на тие работни места, четворица се од Заводот за вработување. Нудам плата од две илјади евра за готвачот, нешто повеќе од илјада за келнерот и илјада евра за келнерката и помошникот готвач“, рече тој.
Цвитиќ за Индекс: Апсолутно сè недостасува
Ја прашуваме Цвитиќ како може да се надомести оваа бројка од 60.000 работници.
„Големите компании ќе го заменат, ќе најдат доволен број работници, имаат служби кои работат на тоа. Ако случајно недостигот не се покрие целосно, тоа значи дека тие што работат таму ќе мора да работат поинтензивно“, вели.
Ја прашуваме кои професии најмногу недостасуваат.
"Веќе не е можно ни да се делат работите по занимања. Во кујната во рестораните има недостиг од собарки, чистачки, помошни работници... Нема ни квалитетни готвачи. Апсолутно сè недостасува. Во самата сезона, во летните месеци платите на келнерите се од 1.000 евра на повеќе Но тоа се три месеци.