Во последните години, органските производи станаа синоним за здравје, квалитет и одговорен однос кон животната средина.
Но, колку е навистина скапо да се стане органски производител во Македонија? Дали овој тип на производство е одржлив на долг рок и какви предизвици носи со себе?
Органската храна подразбира земјоделство без хемикалии, синтетички пестициди и генетски модифицирани организми. Тоа значи дека производителите мора да следат строги стандарди и регулативи за да добијат сертификат „органски“.
Трошоците за влез во оваа индустрија, според македонските производители, се големи, а првичната инвестиција честопати претставува пречка.
„Да се биде органски производител е скапа и тешка мисија,“ вели Димитар А., сопственик на мала фарма во Пелагонија.
Од набавка на специјални семиња и природни ѓубрива до контролите и сертифицирањето – секој чекор е прескап и бара многу труд, објаснува тој.
Покрај високите трошоци, органските производители во Македонија се соочуваат и со проблеми на пазарот.
Додека во западните земји побарувачката за органски производи расте, домашниот пазар сè уште е ограничен.
Купувачите честопати не се подготвени да платат повисоки цени за органски производи, и покрај тоа што тие се посигурни и поквалитетни.
„Мораме да работиме на едукација на потрошувачите“, вели Елена Т., сопственичка на производствено стопанство во Берово, која пред три години премина на органско производство.
Многумина не ја разбираат разликата помеѓу обичните и органските производи, што создава дополнителна пречка за нас, додава таа.
Условите за поддршка се ограничени, а финансиската помош од државата е недоволна, велат производителите.
„Иако постојат субвенции, тие се недоволни за да ги покријат нашите основни трошоци. Понекогаш се чувствувам како целата борба да е залудна, но сепак, одлучив да продолжам, бидејќи верувам во тоа што го правам“, изјави Димитар.
На долг рок, Македонија има потенцијал да биде препознатлива по своите органски производи, но за тоа е потребна континуирана поддршка од државата, подобра едукација на потрошувачите и, пред сè, препознавање на трудот на локалните производители кои се борат да останат на пазарот со својот еколошки и органски производ.