Сите се прашуваме кога ќе заврши кризата и кога повторно ќе може да продолжиме нормално да живееме?
Светот полека застана. Местата кои до вчера зрачеа со живот, сега се празни. Новата реалност е изолација, карантин, затворање на граници, забрани за движење и јавни собири.
Денес, светот бележи неверојатно ниво на глобална реакција. Сите се прашување кога ќе заврши сето ова и кога ќе можеме повторно да живееме нормално?
Британскиот премиер Борис Џонсон изјави дека силно верува дека Велика Британија ќе ја надмине пандемијата во текот на следните 12 недели, пренесе Би-Би-Си.
Но, дури и ако бројот на случаеви започне да се намалува во наредните три месеци, и натаму ќе бидеме далеку од крајот.
Последиците може да траат со години
Јасно е дека сегашната стратегија на изолација на општеството не е одржлива на долг рок. Социјалните и економските последици би биле катастрофални.
Тоа што им е потребно на државите е “стратегија за излез“, односно сигурен начин да се вратиме во нормала.
Проблемот е што коронавирусот нема да исчезне.
Ако се откажеме од социјалната изолација што сега го контролира ширењето на инфекцијата, бројот на заразени лица сигурно ќе се зголеми.
“Имаме голем проблем со развивање на стратегија за рестартирање на нашето општество“, вели Марк Волхаус, професор по епидемиологија и заразни болести на Универзитетот Единбург и додаде дека не станува збор само за Велика Британија, туку дека “ниту една земја нема стратегија за излез“.
Три сценарија за излез од кризата
Постојат три можни сценарија за излез од моменталната состојба. Развој на вакцини, состојба во која доволно луѓе ќе развијат имунитет преку инфекција и постојана промена на социјалното однесување. Секоја опција на долг рок ќе ја намали можноста за ширење на вирусот.
Вакцината на лицето која ќе ја прими му дава имунитет за да не заболи следен пат кога ќе биде изложено на вирусот. Ако доволен број на луѓе развијат имунитет, околу 60% од популацијата, вирусот нема да може да предизвика епидемии. Тој концепт на колективен имунитет се нарекува и “имунитет на стадото“.
Изминатата недела во САД, експерименталната вакцина беше тестирана на првиот човек, откако на научниците им беше дозволено да го заобиколат првиот вообичаен чекор кој подразбира тестирање на животни.
Истражувањата за вакцини се одвиваат со невидена брзина, со нема гаранција дека таа ќе биде успешна и дека за толку кратко време ќе се произведат доволно вакцини за огромен број луѓе. Според проценките, вакцината би можела да биде достапна за 12 до 18 месеци, ако се оди според планот.
Тоа е долг период за да се живее во изолација.
Краткорочната стратегија на Велика Британија е да го намали бројот на заразени колку што е можно повеќе за да спречи пренатрупаност во болниците и крах на здравствениот систем. Во моментот кога ќе се пополнат сите капацитети во одделенијата за интензивна нега, стапката на смртност нагло ќе се зголеми.
Откако ќе се сузбијат доволен број на случаеви, можно е на некое време да се укинат некои безбедносни мерки, се додека случаите повторно не се зголемат.
Меѓутоа, неизвесно е кога сето тоа би можело да се случи. Главниот научен советник на Велика Британија, Сер Патрик Валанс, јасно кажа дека “поставувањето на конкретни временски рокови е засега невозможно“.
Ова ненамерно може да доведе до имунитет на стадото бидејќи се повеќе луѓе се заразуваат.
Но, тоа би можело да трае со години, според професорот Нил Фергусон од Империал колеџ во Лондон.
Зборуваме за потиснување на трансмисијата на ниво на кое би се заразил помал дел од населението. По некое време, ако таа пракса продолжи две или повеќе години, можеби ќе биде заразен доволен дел од популацијата за да се заштити колективот, рече Фергусон.
Сепак, прашање е дали тој имунитет ќе трае.
Третата опција е да се задржи истото однесување како за време на криза, што вклучува ригорозно тестирање и изолација на пациентите за да се спречи епидемијата, пренесува Би-Би-Си.
