Кофеинот е активна состојка во некои од нашите омилени пијалоци и има силен ефект врз луѓето.
Сепак, една марка лимонада неодамна беше затворена во САД поради обвинувања дека содржината на кофеин во неа е опасно висока, иако наводно е во рамките на препорачаниот дневен внес на кофеин за возрасни. Ова покрена прашања за тоа колку кофеин е премногу, и дали е важно од каде го добиваме?
Иако постојат бројни студии кои покажуваат дека некои пијалоци со кофеин имаат здравствени придобивки, сè уште постои неизвесност за тоа како треба да ги консумираме.
Како кофеинот влијае на телото
Многу клучни функции постојано се случуваат во нашите тела, вклучувајќи ги отчукувањата на срцето, протокот на крв и циклусите на спиење и будење. Многу од нив се под влијание на аденозин – хемикалија која природно се појавува во телото и чија задача е да не измори на крајот од денот.
„Аденозинот е една од природно произведените супстанции во телото што доведува до замолчување на активноста на различни органи кои се под стрес или имаат потреба од намалување на побарувачката за енергија“, вели Кенет Џејкобсон, шеф за молекуларно препознавање во Националниот институт за дијабетес и дигестивен систем и бубрежни заболувања во САД за „ВВС“.
Рецепторите на аденозин се наоѓаат на надворешната страна на многу клетки во телото, вели тој, и реагираат на промените во нивото на аденозин во близина на клетката за да испратат команда внатре во клетката за намалување на нивото на нејзината активност. Ова го промовира спиењето во срцето, бубрезите, имунолошкиот систем и другите ткива.
Кога консумираме кофеин, тој брзо се апсорбира во нашиот крвоток, каде што го преплавува аденозинот, спречувајќи го да се врзе за овие рецептори и да ја врши својата работа. Ова е причината зошто консумирањето кофеин може да направи да се чувствуваме побудни и поенергични.
„Кофеинот исто така може да го зголеми нивото на други невротрансмитери како допамин и адреналин, што може да направи да се чувствувате повеќе стимулирани“, вели Демијан Бејли, професор по физиологија на Универзитетот во Јужен Велс во Велика Британија.
Европската агенција за безбедност на храна ЕФСА ги советува здравите луѓе да пијат не повеќе од 400 mg на ден и не повеќе од 200 mg во еден пијалок.
Еспресо може да содржи помеѓу 250 mg и 700 mg кофеин, а некои енергетски пијалоци може да бидат од 500 или 600 mg. Така, лесно е да се преоптоварите со кофеин, вели Бејли, и ќе знаете кога тоа ќе се случи бидејќи може да почнете да чувствувате мачнина, вознемиреност и раздразливост и да имате главоболка.
Може да забележите и предвремени вентрикуларни контракции – кои се дополнителни отчукувања на срцето. Сепак, умереното внесување на околу две или три шолји кафе дневно не е поврзано со сериозни негативни несакани ефекти кај здрави луѓе.
