Во последните месеци, трендот на зголемена побарувачка за станбени и автомобилски кредити во Македонија предизвика загриженост меѓу економските аналитичари.
Според податоците од Народната банка, иако има опаѓање на задолжувањето преку тековни сметки и кредитни картички, граѓаните сè повеќе прифаќаат долгорочни обврски.
Економските експерти со коишто разговаравме коментираат дека овој тренд може да има долгорочни последици за финансиската стабилност на домаќинствата.
„Зголемувањето на интересот за станбени кредити и кредити за автомобили е индикатор за оптимизам меѓу потрошувачите, но исто така сугерира дека мора да бидеме внимателни за потенцијалното создавање на ‘балон’ кој би можел да предизвика финансиска нестабилност“, коментираат експертите.
Тие додаваат дека е критично да се земат предвид ризиците од прекумерно задолжување и потребата за одржливо управување со личните финансии.
Анализата на трендовите во кредитирањето покажува дека, иако на месечно ниво има зголемување на станбените кредити за 0,8%, сепак, на годишно ниво растот достигнува 10,5%.
Оваа статистика е во спротивност со намалувањето на кредитите одобрени на кредитни картички, кои покажуваат пад од 0,2% на месечно ниво и 8,0% на годишно ниво.
Според експертите, ова може да укажува на промена во потрошувачките навики, каде што граѓаните сè повеќе се фокусираат на инвестиции кои нудат долгорочна вредност, како што се недвижности и возила.
„Сепак, важно е да се напомене дека овие трендови не треба да се гледаат изолирано. Тие треба да се разгледуваат во контекст на пошироките економски услови, вклучувајќи ги и каматните стапки, нивото на невработеност и општата економска клима“, објаснуваат економистите.
Според нив, потребен е балансиран пристап кон кредитирањето, кој ќе ги земе предвид и краткорочните и долгорочните потреби на граѓаните, како и потенцијалните ризици.
Во овој контекст, Народната банка изрази оптимизам дека македонската економија продолжува да покажува знаци на стабилност, со месечен пад на негативните салда на тековните сметки од 1,0% и годишен раст од 8,4%.
Ова може да сугерира дека, и покрај зголемената побарувачка за одредени видови кредити, граѓаните сè уште се внимателни и одговорни во управувањето со своите финансии.
