Штедењето е основен дел од финансиското планирање за секое семејство, но како Македонците се справуваат со предизвиците на штедењето во време на зголемени трошоци и инфлација? Додека некои успешно штедат и инвестираат за иднината, други се борат со долгови и со финансиски стрес.
Истражувањето за навиките за штедење покажува дека дисциплината и планирањето се клучни фактори во успешното управување со личните финансии.
Успешни приказни за штедење и за инвестирање
Марко Андонов, 38-годишен инженер од Скопје, вели дека штедењето му е приоритет од рана возраст.
„Започнав да штедам веднаш по првата работа, и секој месец одвојувам 10% од мојата плата на штедна сметка“, вели тој.
Со текот на времето, Марко не само што успеал да создаде солидна финансиска резерва, туку и инвестирал дел од своите заштеди во берзански акции.
„Инвестирав во неколку компании преку македонската берза и со тек на време, моите вложувања почнаа да се исплаќаат. Тоа ми даде чувство на финансиска стабилност и сигурност за иднината“, додава Марко.
Тој објаснува дека главниот клуч за успехот во неговото штедење била дисциплината. „Дури и кога имав помали примања, секогаш одвојував барем мал дел. Континуитетот е она што создава долгорочна финансиска стабилност“, истакнува Марко.
За него, штедењето е начин да се обезбеди поголема флексибилност во животот, особено за неочекувани ситуации како здравствени трошоци или поголеми инвестиции.
Финансиски стрес и долгови
Од друга страна, Верица Стојанова, 49-годишна наставничка од Битола, се соочува со тешкотии во управувањето со своите финансии.
„Со високите трошоци за живот, навистина е тешко да се штеди. Се обидувам да одвојам нешто секој месец, но секогаш се појавуваат непланирани трошоци што го трошат секој вишок“, вели таа.
Покрај тоа, Верица има и неколку кредити што дополнително ја оптоваруваат нејзината финансиска ситуација. „Понекогаш, чувствувам дека само се вртам во круг – плаќам долгови, па не останува многу за штедење“.
Според неа, недостатокот на финансиска дисциплина во минатото е една од главните причини за нејзината сегашна ситуација.
„Не се фокусирав доволно на тоа како да управувам со парите. Сега се обидувам да направам план, но долговите се веќе тука и тоа прави сè да изгледа многу потешко“, додава Верица.
Економски фактори и влијание врз штедењето
Според економскиот аналитичар Ведран Кузмановски, навиките за штедење кај Македонците се поделени, и често зависат од нивото на образование, приходите и од степенот на финансиска писменост.
„Еден дел од населението има солидни навики за штедење, особено повозрасните генерации кои се навикнати да управуваат со своите пари поодговорно. Меѓутоа, кај помладите генерации, особено оние со пониски приходи, штедењето е сè потешко“, вели Кузмановски.
Тој објаснува дека инфлацијата, растечките трошоци за живот и несигурноста во работните места играат голема улога во тоа колку луѓето можат да заштедат.
„Во вакви услови, кога цените на основните добра и услуги растат, граѓаните имаат сè помал простор за штедење. Дополнително, културата на штедење во Македонија не е доволно развиена. Многу луѓе не знаат како да ги планираат своите финансии, што резултира со недостиг на финансиска дисциплина“.
Како до подобри навики за штедење?
За да се подобрат навиките за штедење, Кузмановски препорачува граѓаните да направат детални планови за своите приходи и расходи.
„Финансиското планирање е основен чекор во создавањето на навики за штедење. Дури и со помали примања, секогаш постои начин да се одвојат пари за штедење, но потребна е дисциплина и контрола на трошењето“, вели тој.
Една од препораките е да се започне со поставување на мали, реалистични цели.
„Ако на почетокот е тешко да се одвојат 10% од платата, може да се започне со 5%, а потоа да се зголемува процентот со текот на времето. Клучот е да се создаде навика која на долгорочен план ќе донесе стабилност“, заклучува Кузмановски.
Извор: denar.mk
