Првата плата е посебен момент во животот на секој млад човек. Тоа е првиот чекор кон финансиска независност, а со него доаѓаат и првите сериозни одлуки за трошење.
Дали парите се инвестираат паметно, се трошат на задоволства или се штедат?
Од екипата на Денар, направиле анкета меѓу младите Македонци и откривле дека првата плата има различна намена – од наградување со нешто посебно, до подмирување на долгови и подароци за најблиските.
Првиот чекор: Трошење или штедење?
Анкетата покажува дека најголем дел од младите својата прва плата ја трошат за лични задоволства.
Дваесет и четиригодишниот Венко Јовановски, кој неодамна почнал да работи во ИТ-индустријата, вели дека првото нешто што си го купил бил нов мобилен телефон.
„Сакав да се почестам со нешто значајно. Телефонот ми беше одамна потребен, но никогаш немав доволно средства да го купам сам. Сега кога конечно заработив, решив да си направам подарок“, вели Венко.
Од друга страна, 22-годишната Мимоза Петрова, која работи како графички дизајнер, има поинаков пристап:
„Од првата плата одвоив 30% на страна за штедење. Останатите ги искористив за сметки и за мали задоволства. Не сакав да ги потрошам сите веднаш, бидејќи знам дека штедењето е важно“, објаснува Мимоза.
Подароци за најблиските – израз на благодарност
Голем дел од младите во анкетата изјавија дека дел од првата плата ја искористиле за да купат нешто за своите родители.
Двадесет и тригодишната Тамара Велковска, која работи како медицинска сестра, ни откри дека својот прв хонорар го искористила за да им купи подарок на родителите.
„Цело детство ме поддржуваа и ми помагаа финансиски. Кога ја добив првата плата, првото нешто што ми падна на ум беше да им се заблагодарам. Нарачав вкусна вечера за целото семејство и мал подарок за мама и за тато“, вели Тамара.
Лични задоволства и искуства
Освен материјалните купувања, значаен дел од младите преферираат да ја потрошат својата прва плата на патувања и искуства.
Бојан Стојанов, 25-годишен економист, реши својата прва заработка да ја потроши на викенд-патување во Грција со пријателите.
„Патувањето е нешто што ме прави среќен. Сакав да создадам спомени, па затоа ги поканив пријателите и направивме незаборавен викенд во Солун“, раскажува Бојан.
Финансиска одговорност – колку млади штедат?
Иако трошењето на првата плата е возбудливо, мал дел од младите размислуваат за подолгорочни финансиски стратегии.
Според нашата анкета, само 15% од испитаниците изјавија дека веднаш започнале со штедење за иднината.
Останатите повеќе ја гледаат првата плата како можност за наградување по долгогодишно школување и труд.
Економските аналитичари препорачуваат умерен пристап:
„Не е лошо да се наградите со нешто по првата плата, но најдобро е да одвоите барем мал дел за штедење. Создавањето навика на финансиска дисциплина од самиот почеток ќе ви помогне во иднина“, советуваат експертите.
