Концептот на 4-дневна работна недела станува сè попопуларен во светот, а земји како Велика Британија, Белгија и Исланд веќе тестираат вакви модели со охрабрувачки резултати. Во Македонија, овој предлог сè уште не е формално разгледуван од надлежните институции, но се поставува прашањето – дали би функционирал во нашиот економски и културен контекст?
Предности на 4-дневната работна недела
Главниот аргумент во прилог на овој модел е зголемената продуктивност.
Истражувањата покажуваат дека вработените кои работат четири дена неделно, но со иста плата, се попродуктивни и помотивирани.
„Во компанијата каде што работам, квалитетот на работа се зголеми кога тестираа скратена работна недела. Намалените стрес и замор овозможија подобра концентрација и покреативни решенија“, вели Ивона Ристиќ, ИТ-менаџерка во приватна фирма во Скопје.
Покрај продуктивноста, важен фактор е и подобрувањето на балансот помеѓу работата и приватниот живот.
Вработените би имале повеќе време за семејството, одмор и личен развој, што на долг рок води кон подобро ментално здравје.
„Сметам дека би било одлично ако имаме дополнителен ден за одмор. Со моменталното темпо, често немам време за најблиските“, додава Антонио Марковски, вработен во маркетинг агенција.
Дополнително, оваа промена може да доведе до намалување на трошоците за компаниите. Со пократка работна недела, се намалуваат трошоците за електрична енергија, греење, канцелариски материјали и слично.
Предизвици и можни недостатоци
И покрај позитивните искуства во некои земји, 4-дневната работна недела има и свои предизвици.
Компаниите од одредени индустрии, како производствената и здравствената, можеби нема да можат лесно да ја прифатат оваа промена.
„Во нашата фабрика, работата мора да се одвива секој ден. Ако се намали работната недела, ќе мора да ангажираме дополнителен персонал, што ќе значи повисоки трошоци“, објаснува менаџер во текстилна фабрика.
Дополнително, постои можност од зголемување на интензитетот на работата. Ако работните часови останат исти, но се распределат во четири дена, тоа би можело да значи подолги и понапорни работни смени.
Дали е Македонија подготвена за ваков модел?
Македонската економија и пазарот на труд сè уште се во транзиција, а многу компании се соочуваат со финансиски и организациски предизвици.
За да се спроведе ваква реформа, потребна е сеопфатна анализа и пилот-програми кои ќе го тестираат концептот во различни сектори.
„Мислам дека Македонија треба да размисли за оваа идеја, но мора да бидеме внимателни како ја имплементираме. Не можеме само да ја копираме од другите држави, туку мора да ја прилагодиме на нашите услови“, коментираат експертите.
Додека светот оди кон пократка работна недела, Македонија може да се инспирира од успешните примери, но ќе мора да најде сопствен модел кој ќе ги задоволи и работодавачите и работниците.
Засега, дебатата останува отворена.
Извор: denar.mk
