Како вулканското бомбардирање во древна Австралија доведе до најголемата климатска катастрофа во светот
Пред околу 252 милиони години светот минуваше низ бурен период на брзо глобално затоплување.
Температурите на површината на морето се зголемија за повеќе од 6-8 ° C во стотици илјади години што доведоа до ерупцијата во Сибир. После тоа, температурите повторно се зголемија, толку многу што 85-95% од сите живи видови на крајот исчезнаа.
Ерупцијата во Сибир очигледно остави трага на планетата, но експертите останаа збунети околу тоа што го предизвика првичното затоплување пред неа.
Истражувањето открива дека древните вулкани во Австралија одиграле голема улога. Пред настанот во Сибир, катастрофалните ерупции во северниот дел на Нов Јужен Велс исфрлаа вулканска пепел низ источниот брег.
Овие ерупции беа толку големи што ја иницираа досега најголемата климатска катастрофа во светот – доказите за кои сега се скриени длабоко во густите купишта седименти во Австралија.
Древните вулкани
Студијата, објавена во Nature, потврдува дека источна Австралија била потресена од повторени „супер ерупции“ помеѓу 256 и 252 милиони години.
Супер ерупциите се разликуваат од попасивниот сибирски настан. Овие катастрофални експлозии исфрлија огромни количества пепел и гасови високо во атмосферата.
Денес гледаме докази за тоа во светло обоените слоеви на вулканска пепел во седиментни карпи. Овие слоеви се наоѓаат низ огромни области на Нов Јужен Велс и Квинсленд, сè до Сиднеј до близу Таунсвил.
Студијата го идентификуваше изворот на оваа пепел во регионот на Нова Англија во Нов Јужен Велс, каде што се зачувани еродираните остатоци од вулканите.
Иако ерозијата отстрани голем дел од доказите, карпите кои сега изгледаат безопасно се нашиот запис за застрашувачки ерупции. Дебелината и ширењето на произведената пепел е во согласност со некои од најголемите познати вулкански ерупции.
Колку големи биле супер ерупциите?
Најмалку 150.000 km³ материјал еруптираше од вулканите на северниот дел на Нов Јужен Велс во текот на четири милиони години. Ова ги прави слични на супервулканите Јелоустоун во САД и Таупо во Нов Зеланд.
Да се стави во перспектива, ерупцијата на Везув од 79 н.е., која го уништи италијанскиот град Помпеја, произведе само 3–4 km³ карпи и пепел. А смртоносната ерупција на планината Сент Хеленс во 1980 година беше околу 1 км³.
Австралиските ерупции во повеќе наврати го покриваа целиот источен брег со пепел – на некои места дебелината беше метри. А масовното излевање на стакленички гасови би предизвикало глобални климатски промени.
Уништување на животната средина
Древните седиментни карпи ни даваат временска рамка за еколошката штета предизвикана од ерупциите. Иронично, доказите се зачувани во мерките за јаглен.
Денешните наоѓалишта на јаглен во источна Австралија покажуваат дека древните шуми покривале голем дел од оваа земја. Меѓутоа, по супер ерупциите, овие шуми беа нагло прекинати со серија пожари во текот на околу 500.000 години, пред 252,5-253 милиони години.
Обично растителната материја се акумулирала во мочуриштата и потоа била закопана под седименти. Процесот на погребување обезбеди топлина и притисок што овозможи претворање на растителната материја во јаглен.
Без шумите, немаше растителна материја која би се акумулирала. Екосистемот пропадна и повеќето животни изумреа.
Последователните ерупции во Сибир само го преувеличуваа уништувањето што го започнаа супервулканите во Австралија.
И овој колапс на екосистемите не беше ограничен само на Австралија. Катастрофалниот настан ги погоди сите древни континенти. Имаше значително влијание врз еволуцијата на животот – што на крајот доведе до подемот на диносаурусите.
Супер ерупциите во Австралија беа клучен маркер за промени во древниот свет. Додека гледаме да постигнеме попогодна клима во иднина, кој знаеше дека трагите за еколошка катастрофа лежат закопани под нашите нозе?
