Животот на Данците за некого би можел да биде вистинска возбуда, додека за другата страна би бил премногу туѓ и неприфатлив. Сепак, судејќи според истражувањето кое со години континуирано го спроведуваат експерти од Универзитетот Колумбија, Данците се најсреќните луѓе на светот.
Според извештајот за среќата направен од експерти од Универзитетот во Њујорк, Данците се најсреќните луѓе, иако зимата им трае подолго од другите три сезони заедно и се стемнува поголемиот дел од годината веќе во 16 часот.
Данска има 5,4 милиони жители, се наоѓа на северот на Европа, БДП по глава на жител е речиси 44.000 евра, што е втор највисок БДП во Европската Унија. Статистиката покажува дека со својата заработка живеат 25 отсто подобро од просечниот жител на ЕУ.
За социјална заштита издвојуваат дури 35 отсто од БДП. Околу 76 отсто од населението на возраст меѓу 20 и 65 години се вработени, а невработеноста достигна загрижувачки 7,5 отсто за време на кризата, пишува Јутарњи лист.
Кога Кристина Валспергер Даниловски од Загреб се преселила во Копенхаген со своето семејство на почетокот на 2009 година, таа била свесна дека оди во сосема друга земја.
Сакав да живеам надвор и да пробам нешто друго и не зажалив – вели Волспергер Даниловски
За да постоиш во Данска, да имаш име, адреса, автомобил или телевизија, да можеш да платиш лото, да платиш струја, да позајмиш книга од библиотека или да се зачлениш во фитнес клуб – треба да имаш жолтa картица со десетцифрен CPR број.
Тој број е како голем брат – знае сè, сè за вас и ја следи секоја, дури и најмала промена: таа картичка „знае“ каде живеете, дали сте во брак и со кого, колку деца имате, која градинка или во училиште одат, каде работиш, колкава ти е платата, колку сметки имаш и во кои банки, што поседуваш во Данска и што во странство, кој ти е доктор, дали имаш месечен билет за метро…
И тоа е единствениот документ што го имаат Данците – тоа е документ за идентификација, пасош и здравствен документ. И правиш се со неа. Нема документи што ви требаат за да завршите што било – нема бракови или изводи од матичната книга на родените, нема чекање за нив
Данците се богат и вреден народ, но во умерени количини. Со акцент на обичајот. Добро е да работите и да не опуштате, туку во работно време. Добро е да се заработи многу, но покажувањето богатство е грубо.
Чувствуваат дека се доволно оптоварени со 38-часовно работно време (не им се плаќа за одмор), па шест недели годишен одмор (кој го користат кога и како сакаат и газдата не мора да го одобри – само земете забелешка) не им нуди утеха. Тоа се прави во работно време, најчесто од 8 до 16 часот.И ни секунда подолго. Никогаш. Деловен лаптоп останува на работа – ако го однесете дома и на работа, плаќате посебен данок.
Како и прекувремена работа и користење на службениот мобилен телефон надвор од работното време. Деловната хиерархија е прилично апстрактна и сите треба да чувствуваат дека се еднакви. Деловната облека не постои. Без неплатена прекувремена работа. Нема работа во петок наутро, се појадува колективно
Кафето не се служи, вие земате сами
Данците не практикуваат часови поминати во пиење кафе во кафуле каде ве служат пријателски настроени келнери. Ниту тие го разбираат овој наш обичај. Во данските кафулиња кафето се пие во шанкот, се чека на ред за да се купи, а потоа се бара место меѓу ретките маси.Потоа одите да земете шеќер и вода, кои се на другиот крај од собата: водата е во бокал и се прелива во пластични чаши. Ако има слободна маса – на која обично гостинот сам ги чисти натрупаните чаши – не е вообичаено да се седи долго и да се разговара.
Нема да ве поканат дома
Дружење со данско семејство – начинот на кој влегувате во нивната куќа, се поканувате на вечера, излегувате на пијачки и плаќате наизменично, повикајте им во последен момент кога нема кој да ве чува и не броете услуги – е многу, многу тешко. Тие се непоправливи личности. Кристина си постави задача. На почетокот таа бескрајно ги покануваше колегите и родителите на пријателите на нејзиниот син на вечера. Сите редовно доаѓаа, но никој не ги покани во нивниот дом. Се додека колешката ненадејно не ја покани на суши забава, мала дружба на колеги во нејзиниот дом по повод промоција. И додека забавата веќе паднала во заборав, еден ден Кристина добила порака на своето биро: должи 100 круни.
