Со приближувањето на пролетта, многу граѓани се прашуваат дали ова лето ќе можат да уживаат во свежото и сочно овошје, или, пак, ќе треба да платат повисоки цени за него.
Според податоците до коишто дојдовме, во февруари 2024 година цените на овошјето биле за 1,8% пониски во однос на истиот месец минатата година.
Но, дали ова значи дека ова лето ќе имаме евтино овошје?
За да дознаеме повеќе за ова прашање, разговаравме со експерти кои ни објаснија дека цените на овошјето зависат од повеќе фактори, како што се понудата, побарувачката, квалитетот, трошоците на производство и превоз, како и од временските услови.
„Еден од главните фактори кој влијае на цените на овошјето е понудата и побарувачката на пазарот. Кога има голема понуда на овошје, цените се намалуваат, а кога има мала понуда, цените се зголемуваат. Побарувачката на овошје, пак, зависи од сезоната, од преференциите на потрошувачите, од приходите на домаќинствата, од здравствените препораки и од трендовите во исхраната. На пример, во летните месеци, побарувачката на овошје е поголема, бидејќи луѓето сакаат да се освежат и да јадат здраво, а во зимските месеци, побарувачката на овошје е помала, бидејќи луѓето се ориентираат кон други видови на храна. Друг фактор кој влијае на цените на овошјето е квалитетот на производите. Квалитетот на овошјето зависи од сортата, од начинот на одгледување, од третманот со агрохемикалии, од бербата, од складирањето и од пакувањето. Овошјето со подобар квалитет има повисока цена, бидејќи нуди подобар вкус, арома, боја, сочност и хранлива вредност. Овошјето со понизок квалитет има пониска цена, бидејќи е ситно, оштетено“, појаснуваат познавачите.
Трет фактор кој влијае на цените на овошјето, додаваат тие, се трошоците на производство и превоз.
„Трошоците на производство вклучуваат трошоци за семе, ѓубрење, наводнување, заштита, работна сила, механизација и друго. Трошоците на превоз вклучуваат трошоци за транспорт, царина, такси, маржи и други. Кога трошоците на производство и превоз се зголемуваат, цените на овошјето се зголемуваат, а кога трошоците на производство и превоз се намалуваат, цените на овошјето се намалуваат. Четврт фактор кој влијае на цените на овошјето се временските услови. Временските услови влијаат на растот, развојот и родот на овошјето. Кога има благодетни временски услови, како што се умерена температура, доволно влага и сонце, овошјето расте добро и дава голем род. Кога има неблагодетни временски услови, како што се премногу висока или ниска температура, суша, град, мраз, болести и штетници, овошјето расте лошо и дава мал род“, објаснуваат експертите.
Според нив, ова лето не се очекува значително поскапување на овошјето, доколку во рана пролет не паднат температурите и доколку не измрзнат овошките.
Тие додаваат дека оваа година има добри перспективи за производство на овошје, бидејќи има доволно врнежи кои ги наполнија водните резерви.
Експертите ги советуваат граѓаните да купуваат овошје од домашни производители, кои го одгледуваат овошјето со грижа и со љубов, и да го избегнуваат овошјето од увоз, кое често е третирано со разни хемикалии и не е свежо.
