На ерата на евтини авионски патувања во Европа можеби и дојде крајот, пред се благодарение на еколошката политика на ЕУ, која добива се поголемо значење со воведувањето на новите регулативи. Иако ова е добра вест кога станува збор за ублажување на ефектите од климатските промени, но луѓето со ниски и средни приходи кои некогаш патувале во Европа или повеќе нема да можат, или ќе го прават тоа поретко.
Токму ова е главниот заклучок до кој дошле аналитичарите на воздухопловниот пазар, земајќи го предвид влијанието на промените во европското законодавство за животна средина кога станува збор за воздушниот сообраќај, како и проценетата цена на зелените горива.
Цените на авионските билети за летовите во рамките на ЕУ веќе се зголемени за 20 до 30 отсто во 2023 година, во споредба со ерата пред пандемијата, објави Financial Times минатата година. Главните причини се секако високата побарувачка на потрошувачите, зголемените трошоци за гориво и прекините во синџирите на снабдување.
Сепак, аналитичарите проценуваат дека во наредните години се очекуваат натамошни поскапувања како резултат на „коктелот“ од мерките вклучени во европската стратегија Fit For 55.
Што е Fit for 55?
Fit for 55 е пакет на Европската унија дизајниран да ги намали емисиите на стакленички гасови во ЕУ за 55 проценти до 2030 година. Тоа е дел од синдикалната стратегија на Европскиот зелен договор, кој за прв пат беше претставен во декември 2019 година.
Сепак, една од најважните е реформата на системот за тргување со емисии (ЕУ ЕТС), односно шемата за намалување на емисиите на стакленички гасови во индустрискиот сектор на економски ефикасен начин, на која и припаѓа воздухопловната индустрија од 2012 година.
Како и целата индустрија, авијацијата досега има корист од бесплатни дозволи за емисија. Но, според реформата на ETC, бесплатните надоместоци ќе бидат постепено укинати меѓу 2024 и 2026 година. Бесплатните давачки ќе важат само за компаниите кои користат помалку загадувачки горива, но тие се поскапи од традиционалните.
„Биогените одржливи воздухопловни горива (SAF) моментално чинат приближно три до пет пати повеќе од фосилниот керозин, додека енергетските горива (PtL) се предвидува да бидат до десет пати поскапи“, нагласува авиокомпанијата Луфтханза во своето ново „Да за Европа“, кампања која започна во пресрет на европските избори.
Според извештајот подготвен од истражувачкиот центар SEO Amsterdam Economics и Royal Netherlands Aviation Center (NLR), за повратен лет од 3.000 километри во рамките на Европската економска област – на пример Атина-Париз, цената ќе се зголеми за околу 45 евра по патник до 2030 година и за 65 евра по патник до 2035 година.
Во истиот извештај се предвидува дека побарувачката за летови значително ќе се намали доколку овие зголемувања на цените целосно се пренесат на потрошувачите.
