Околу 15 отсто од работната сила во Хрватска денес се странци, а Владата сè уште ја скицира својата стратегија за имиграција.
Рампите беа подигнати со влезот на Хрватска во Европската унија, што отвори бројни можности и за компаниите и за граѓаните.
Во тој момент беа истакнати само позитивните аспекти на интеграцијата и заедничкиот европски пазар. Мобилноста беше една од нив. Полесно патување, односно гранични премини и полесно вработување, беа плус.
Тогаш можеше да замисли дека една од најголемите предности од приклучувањето на заедничкиот пазар ќе стане „проблем број еден“ на Хрватска. Со изградбата на рампите, Хрватска остана без околу 300.000 луѓе. Хрватска се соочи со засега непознат проблем - недостигот на работна сила. За релативно кратко време, предизвик повеќе не беше високата стапка на невработеност која беше 17,3 проценти во 2013 и 2014 година, туку недоволниот број работници во речиси сите сектори.
Сега, предупредуваат демографите и економистите, заминуваат цели семејства заради подобро образование полесно и побрзо се интегрираат во општествата во кои заминуваат. Работите да бидат уште полоши, нема јасни индикации дека таквите негативни трендови ќе се променат.
Повеќе од кога било, луѓето бараат подобри можности, најмногу во Европа, особено во Германија, земјата каде што повеќето хрватски граѓани отидоа да си го најдат местото под сонцето.
Од влегувањето во ЕУ, објаснува Крешимир Иванда, професор на Катедрата за демографија на Економскиот факултет во Загреб, Хрватска има околу 230.000 жители помалку поради негативната нето миграција, односно разликата меѓу бројот на имигранти и емигранти. Тој исто така посочува дека најсилното иселување имало во периодот од 2014 до 2019 година, со пик во 2017 година, додека од таа година доселувањето е во пораст.
„Ова го знаеме само за мал дел од регулираните занимања, како докторите, за кои има одредена административна процедура за оценување дипломи, лиценци и слично. Но, според состојбата на пазарот на трудот, гледаме дека населението од широк спектар на занимања, од помалку образовани до високообразовани жители, емигрира, со и без искуство“, рече Иванда.
Иван Франичевиќ, претседателот на Управниот одбор на Раско, истакнува дека сите заминале во Германија или Австрија, а повеќето од нив биле квалификувани работници кои работеле во производство.
„Луѓето се иселиле од Хрватска од две причини - или не можеле да најдат работа која би им платила доволно според нивните способности, желби и потреби, или не биле задоволни од развојот на општеството и насоката во која одиме како општество. Тешко е да се задржи првата група во „За Хрватска, бидејќи е невозможно да се подигнат платите на нивото на Германија, на краток рок. Нашите компании едноставно немаат исто ниво на продуктивност како оние во Германија“, рече Франичевиќ.
Хрвоје Бутковиќ, научник од Институтот за развој и меѓународни односи, посочува дека проблемот што го има Хрватска е поврзан со фактот што отворениот европски пазар на труд делува како магнет за домашната работна сила, со оглед на повисоките плати и подобрите услови за работа во Западноевропските земји.
„Тој проблем немаше да биде толку голем ако имавме повисок наталитет. Во поранешната држава многу луѓе одеа да работат и во западноевропските земји, но поради значително повисокиот наталитет тоа не претставуваше економски проблем. “, вели Бутковиќ, додавајќи дека на Хрватска во моментов и недостигаат 100.000 работници.
Извор: faktor.mk
