Цените на недвижнините во Македонија постојано растат, а овој тренд, како што изгледа, не покажува знаци на забавување.
Само во последните три месеци, цените на становите во Скопје и другите поголеми градови во земјата скокнаа за неверојатни 8%, создавајќи дилема за многу потенцијални купувачи дали да се одлучат за купување сега или да почекаат подобри услови.
Ценовен раст поттикнат од неколку фактори
Експертите велат дека ова поскапување е резултат на комбинација на повеќе фактори, вклучувајќи го порастот на трошоците за градежни материјали, зголемената побарувачка и недостигот на понуда.
„Во последно време сведочиме на значителен пораст на цените на градежните материјали, како што се челикот, цементот и дрвото. Тоа директно влијае на крајната цена на новоизградените станови. Градежните компании се принудени да ги зголемат цените за да ги покријат овие трошоци, а тоа го прави купувањето уште понеисплатливо за оние што чекаат поевтини станови“, објаснува Марко Николов, експерт за недвижнини.
Покрај тоа, демографски фактори како миграција во урбаните центри и враќањето на голем број иселеници кои сакаат да инвестираат во недвижности во својата татковина дополнително ја зголемуваат побарувачката.
„Не можеме да игнорираме и дека за многумина становите се форма на сигурна инвестиција. Особено во време на инфлација, купувањето недвижнини е начин на заштита од девалвација на парите“, додава Николов.
Слабата понуда ги зголемува цените
Додека побарувачката останува силна, понудата е ограничена, што создава уште поголем притисок на цените.
Стопанствениците укажуваат дека недостатокот на нови градежни проекти, особено во Скопје, го прави пазарот уште понеизвесен.
„Постои недостиг на атрактивни локации за изградба, а и административните процедури за добивање дозволи се долги и комплицирани, што ја ограничува изградбата“, објаснува за Денар сопственик на градежна компанија.
Еден од најзначајните предизвици е и недостатокот на квалификувана работна сила во градежниот сектор.
Многу градежни компании се соочуваат со тешкотии да најдат мајстори и работници кои ќе можат да го реализираат производството на нови станбени единици на време.
Купувачите не се обесхрабрени
И покрај високите цени и нејасните прогнози, интересот за купување на станови во Македонија не покажува значителни знаци на опаѓање.
Според агенциите за недвижнини, многу купувачи, особено оние со повисоки примања, продолжуваат да инвестираат во станови, гледајќи ги како долгорочна и сигурна инвестиција.
„Иако цените се зголемија, ние сè уште имаме голем број на клиенти кои се подготвени да купат стан“, вели Петар К., вработен во една од водечките агенции за недвижнини во Скопје.
Тој посочува дека побарувачката е константна и очекувањата се дека ќе остане така и во наредните години.
„Луѓето сфаќаат дека недвижнините се едно од најсигурните вложувања, особено во вакви нестабилни економски времиња“, додава Петар.
Што значи ова за идните купувачи?
Експертите предупредуваат дека и во наредниот период не треба да се очекуваат големи поевтинувања на становите.
Напротив, предвидувањата се дека цените можеби ќе продолжат да растат, иако со малку побавен ритам.
„Ако некој чека поевтинување, тоа веројатно нема да се случи во блиска иднина. Пазарот е таков што побарувачката е доволно силна за да ги одржи високите цени“, објаснува Николов.
Тој додава дека интересот за недвижнини е резултат на неколку фактори, вклучувајќи ја и желбата на луѓето да поседуваат сопствен дом, но и да имаат нешто материјално што ќе им го обезбеди капиталот во иднина.
„Дури и со кредит, многу луѓе се решаваат да купат стан за да си обезбедат сигурност, бидејќи цените на другите форми на инвестирање, како акциите или криптовалутите, се многу нестабилни“, објаснува експертот.