Пролетта започна. Официјално. Тоа значи дека зимата заврши. Но - каква зима?
Оваа година, барем на овие простори, речиси и да не ја почувствувавме зимата. Неколку дена околу нулата, обид за снег и малку студен ветер, тоа е далеку од зимите што беа порано и кои се нормални за оваа клима. Или можеби работите се менуваат?
Иако ваквото време е пријатно за многу луѓе, а всушност е добро за нашите џебови, бидејќи ги намалува трошоците за греење и зимска облека, има и друга страна на медалот. Замор, несоница, нервоза и сите оние здравствени проблеми кои се јавуваат кога времето ќе заборави која сезона е.
Дали е ова нашата „нова нормала“ на која ќе треба да се навикнеме, сакале или не и какво време не очекува во следните неколку месеци? Дали јули и август ќе ни „наплатат со камата“ за ова зимско уживање низ кое поминавме?
Февруарско отстапување - 8 степени
Метеорологот на Еуроњуз.рс, Љубица Гојковиќ вели дека оваа година ја започнавме со топлотен бран кој најави уште една исклучително топла година пред нас.
„2023 година беше година на екстреми, но првите три месеци од 2024 година покажаа дека може да биде уште полошо. Во февруари просечното отстапување на територијата на цела Србија беше околу 8 степени
„Целиот февруари беше окарактеризиран како топол и екстремно топол, а топлотниот бран траеше речиси цел месец Февруари 2024 година и официјално е најтопол од почетокот на метеоролошките мерења на глобално ниво“ вели таа.
Според Ана Вуковиќ Вимиќ од Земјоделскиот факултет во Белград, во периодот од 2041 до 2060 година температурата ќе биде повисока за околу 3 ºC.
„Поради понатамошната дестабилизација на климатскиот систем на Земјата, вклучувајќи ги и нашите услови, можеме да очекуваме почести екстреми“, изјави таа за порталот Клима 011.
„Сепак, ваков февруари нема да стане нормален, туку ќе се случува почесто, а некогаш во иднина ќе има уште поголеми отстапувања“, вели таа.
Балканот е „жешка точка“
Трендот на екстремно топло време продолжи и во март, а светските прогностички модели веќе предвидуваат топол април, вели Љубица Гојковиќ.
Таа открива дека целиот балкански полуостров е во т.н „жешка точка“ кога станува збор за пораст на температурата. Тоа значи дека нашата земја се загрева побрзо од глобалниот просек, што претставува голем стрес за целата инфраструктура.
„Последните девет месеци на глобално ниво беа најтоплите досега, а причината може да се најде во комбинацијата на глобалното затоплување и феноменот Ел Нињо, кој постепено слабее. Последиците од Ел Нињо во годината што претстои ќе се почувствуваат насекаде. Потопла атмосфера носи поекстремно време, па топлотните бранови ќе бидат подолги, врнежите ќе бидат поинтензивни, а можни се и подолги периоди на суша“, вели Љубица Гојковиќ и додава дека се уште е рано со сигурност да се каже какво ќе биде точно времето, но судејќи според минатата година, оваа година би можела да биде малку потопла.
Затоа, овој февруари не беше изолирана појава. Зад нас е најтоплата година досега забележана кај нас.
„Поради климатските промени, рекордни вредности како што се најтоплата сезона, најтоплиот месец, највисоката дневна температура, тропските денови кога времето е лошо, а други се кршат“, вели Вуковиќ Вимиќ.
„Луѓето на Земјата никогаш не доживеале вакво нешто“, заклучува таа.