Празничната сезона е период исполнет со радост, светлина и традиции, но и со значителни економски активности.
Нова Година и Божик не се само моменти на семејна топлина и подароци, туку и време кога економијата цвета, трговските центри се преполни, а локалните продавници регистрираат најголеми приходи во годината.
Потрошувачка култура во празничниот период
Според истражувањата, просечното домаќинство во Македонија троши околу 20% повеќе во декември отколку во било кој друг месец.
Голем дел од оваа сума оди за подароци, храна и за декорации.
„Во нашата продавница, декември ни носи речиси 40% од годишниот промет“, вели Вилма Костовска, сопственичка на мала продавница за украси во Скопје.
Но, не само локалните трговци се активни. Големите трговски центри и онлајн продавниците ги привлекуваат потрошувачите со попусти и празнични понуди.
„Онлајн продажбата се зголеми за 70% во споредба со ноември“, вели Димитар Јанев, маркетинг менаџер на една од водечките платформи за е-трговија.
Инвестиција или импулсивна потрошувачка?
Додека едни празниците ги гледаат како инвестиција во радоста на семејството, други предупредуваат на ризикот од прекумерна потрошувачка.
Економистите велат дека граѓаните често купуваат импулсивно, поттикнати од празничната еуфорија.
„Многумина ги трошат сите заштеди или се задолжуваат преку брзи кредити за да купат подароци или за да организираат скапи вечери. Тоа може да доведе до финансиски предизвици во јануари“, објаснуваат експертите.
Сепак, постојат и позитивни аспекти. Празниците создаваат дополнителни работни места, особено во угостителството, продажбата и логистиката.
„Секој декември вработуваме дополнителни луѓе за да се справиме со зголемената побарувачка“, додава Зоран Трајков, сопственик на ресторан.
Емоционалниот аспект на празничното трошење
Потрошувачката за празниците не е само економско, туку и емоционално прашање.
Подароците, украсите и празничните трпези се симбол на љубов и внимание.
„Не можам да замислам Божик без подароци за моите деца,“ вели Наташа, мајка на две деца од Кисела Јабука. „Но, се трудам да не претерувам и да купувам само она што е навистина потребно“.
Сепак, експертите предупредуваат дека празничната радост не треба да зависи од материјалните работи.
„Вистинската вредност на празниците е во времето поминато со најблиските“, порачуваат познавачите.