Животот на македонските иселеници во Австралија често е приказна за успех, но и за носталгија.
Многумина од нив, и покрај тоа што години или децении граделе егзистенција на „петтиот континент“, не престануваат да размислуваат за враќање во татковината.
Но, колку е реално да се направи тој чекор? Дали љубовта кон родниот крај е доволна за да се надминат сите предизвици?
Ветената земја што станала дом
Австралија е земја што на многу Македонци им дала можност за квалитетен живот, високи плати и стабилност.
Цветан Ивановски, кој пред 25 години заминал од Битола и денес живее во Мелбурн, вели дека Австралија му овозможила нешто што никогаш не би можел да го има во Македонија.
„Тука имам стабилна работа, моите деца посетуваат квалитетни училишта, здравствениот систем е одличен. Но, колку и да сум навикнал на животот тука, не поминува ден да не помислам на Македонија. Сепак, кога ќе се јават емоциите за враќање, почнуваат и реалните дилеми“, раскажува тој.
Административни и економски бариери
Една од најголемите пречки за враќање е административниот хаос во Македонија.
Голем дел од иселениците кои се враќаат, се соочуваат со сложени процедури за враќање на државјанството, регулирање на пензии или дури и со проблеми со имотите што ги оставиле зад себе.
„Мислев дека ќе биде лесно да се вратам, но кога почнав да се распрашувам за документацијата, сфатив дека ќе ми требаат месеци за да средам сè. А тоа е само еден дел од проблемот,“ вели Ангелина Ставреска, која веќе две години планира враќање во Прилеп, но сè уште не направила конкретен чекор.
Освен бирократските потешкотии, економската состојба во Македонија е уште еден фактор што ги одвраќа многумина.
Просечната плата е значително пониска од онаа во Австралија, а можностите за кариерен напредок се многу ограничени.
Културен шок и социјална адаптација
Друг, често занемарен проблем, е културниот шок што го доживуваат оние што се враќаат.
Македонија не е иста како пред 20-30 години, а начинот на живот е значително различен.
„Кога отидов во Австралија, ми требаше време да се прилагодам. Но, сега кога доаѓам во Македонија, гледам дека ми треба време за да се навикнам на животот овде. Луѓето се сменети, менталитетот е поинаков, а системот е многу побавен отколку што се сеќавам“, вели Павле Поповски, кој поминал 30 години во Сиднеј и неодамна се преселил назад во Скопје.
Патот назад – решение или илузија?
И покрај сите предизвици, желбата за враќање не исчезнува. Некои Македонци, особено пензионерите, ја гледаат Македонија како совршено место за старост, каде што со австралиската пензија можат да живеат комфорно.
„Јас сум решен да се вратам. Со пензијата што ја добивам, можам да имам солиден живот во Македонија. Но, ако си млад и ако бараш кариера, тоа е сосема друга приказна“, вели Војдан Наумов, 67-годишен Македонец од Аделаида.
На крајот на краиштата, одлуката да се вратиш не е лесна. Емоциите се силни, но реалноста е комплицирана. Македонија останува дом, но многумина сфаќаат дека домот што го паметат можеби веќе не постои во истата форма.
Враќањето е возможно, но не е за секого. И токму тоа е најголемата дилема со која Македонците во Австралија живеат секој ден.
