Додека многу луѓе го одложуваат алармот бидејќи им е тешко да станат наутро, има и такви кои се будат непосредно пред алармот да се вклучи. Ако припаѓате на оваа група, ќе ве изненади научното објаснување зошто тоа се случува.
Иако на многумина им звучи неверојатно дека телото може да „знае“ кога да се разбуди, постои научна причина што го објаснува овој феномен. Но, иако звучи како предност, будењето пред алармот всушност може да значи губење на драгоцени минути сон.
Кој е виновникот? Вашиот „телесен часовник“
Човечкото тело е контролирано од супрахијазматичното јадро (SCN) – група нерви сместени во средината на мозокот. SCN игра клучна улога во регулирањето на крвниот притисок, телесната температура и, најважно, нашето чувство за време. Тој „внатрешен часовник“ е одговорен за тоа кога ќе се чувствувате поспани и кога будни.
Кога имате конзистентна рутина – одите на спиење и се будите во исто време секој ден – вашиот телесен часовник станува поефикасен.
Протеинот PER и неговата улога во циклусот сон-будење
Клучниот „играч“ во оваа сложена наука е протеинот PER, кој го регулира вашиот циклус на спиење и будење. Неговите нивоа се менуваат во текот на денот кои се највисоки навечер, додека најниски се ноќе. Кога нивото на PER е ниско, крвниот притисок опаѓа, што доведува до чувство на умор и поспаност.
Научниците откриле дека телото, следејќи ја вашата рутина, учи да го зголеми нивото на PER приближно еден час пред алармот да се огласи. Ова зголемување поттикнува ослободување на хормони на стрес кои го подготвуваат вашето тело за будење.
Зошто се будите пред алармот?
Кога хормоните на стрес се активираат навреме, вашето тело почнува да се буди постепено и природно, избегнувајќи го шокот што алармот може да го предизвика. Доколку алармот ве разбуди ненадејно, тоа може да резултира со дополнителен стрес и нарушен почеток на денот.
Со цел да го избегне ова, телото се „приспособува“ и започнува да произведува PER порано во текот на ноќта. Ова е причината зошто се будите неколку минути пред алармот.
Колку ни е потребен сон?
Според препораките на NHS:
• Возрасните треба да спијат помеѓу седум и девет часа секоја ноќ.
• Децата имаат потреба од 9 до 13 часа сон.
Одржувањето на стабилен распоред за спиење може да го подобри квалитетот на вашиот сон и да го намали стресот при будење.
Науката докажува дека вашето тело е неверојатно прецизно и способно да се „буди“ на време. Следниот пат кога ќе се разбудите точно 5 минути пред алармот, знајте дека тоа е заслуга на вашиот „телесен часовник“ и на протеинот PER.
Дали сте подготвени да му верувате на вашиот внатрешен будилник?
