Една од астронаутките на НАСА откри дека ја изгубила способноста да извршува неколку основни функции откако поминала осум месеци во вселената.
Сунита Вилијамс оваа недела призна дека заборавила како е да се оди по 234 дена поминати во микрогравитација.
„Овде сум доволно долго и во моментов се обидувам да се сетам како е да се оди. Не сум одела. Не сум седнала. Не сум легнала“, рече таа за време на видео повикот со ученици во средното училиште Нидам во Масачусетс во понеделникот.
Вилијамс (59) и нејзиниот колега Бери Вилмор (62) требаше да поминат осум дена на Меѓународната вселенска станица (МВС) кога ја започнаа својата мисија на 5 јуни, но капсулата Боинг што ги превезуваше имаше технички проблеми.
Во меѓувреме, капсулата се врати на Земјата празна, оставајќи ги двајцата астронаути заробени на ISS барем до крајот на март, кога ќе можат да се вратат на Земјата со помош на вселенското летало Crew-9 на SpaceX.
Маск, 53-годишниот милијардер, преку соопштение вети дека ќе ги врати Вилмор и Вилијамс што е можно поскоро.
SpaceX веќе доби задача да ја врати астронаутката и нејзиниот колега на Земјата поради проблеми со капсулата Starliner на Boeing, која претрпе истекување на хелиум и дефекти на погонот во вселената пред, за време и по лансирањето.
НАСА во август одлучи дека Starliner не е безбеден за враќање на астронаутите и објави дека Вилијамс и Вилмор ќе се вратат на Земјата користејќи ја капсулата Crew-9, која моментално е прикачена на ISS.
Crew-9 претходно требаше да слета во февруари, но НАСА ја одложи мисијата во декември бидејќи на SpaceX му требаше повеќе време за да работи на капсулата Crew-10, која мора да биде лансирана пред Crew-9 да ја напушти станицата.
Како резултат на тоа, астронаутите беше одлучено да останат во вселената осум месеци.
Долготрајните мисии во микрогравитација имаат значително влијание врз телото, предизвикувајќи влошување на состојбата на мускулите и коските. НАСА наведува дека астронаутите месечно губат околу еден процент од нивната густина на коските доколку не преземат заштитни мерки.
Доколку Вилмор и Вилијамс се вратат на крајот на март, како што е планирано, ќе поминат вкупно десет месеци на ISS, што е два месеци подолго од стандардната долгорочна мисија на станицата.
Изјавите на Трамп и Маск сугерираат дека времето за враќање може да се промени, а според астрофизичарот Скот Менли, постојат неколку опции.
Една од нив е да се лансира Crew-10 порано, што ќе и овозможи и на капсулата Crew-9 да ги врати астронаутите порано. Друга опција е Crew-9 да ја напушти ISS пред да пристигне Crew-10, што би било спротивно на стандардната процедура на НАСА за „процесот на предавање“, при што екипажот што заминува го пренесува знаењето и искуството на новопристигнатиот екипаж.
Сепак, НАСА нагласува дека астронаутите не се „заглавени“ во вселената и дека се обучени за долги мисии.
Нивното здравје внимателно го следат медицински експерти, земајќи ги предвид предизвиците како што се микрогравитацијата, зголеменото зрачење и психолошкиот стрес поради изолацијата.
Доколку се вратат на крајот на март, нема да го соборат рекордот на астронаутот Френк Рубио, кој помина 371 последователен ден на ISS, пишува Daily Mail.
