Според извештајот на Европската агенција за заштита на животната средина (EEA), отпушоците и филтрите од цигари се најчесто пронаоѓани предмети на европските плажи. Ова не е само прашање на естетика. Отпушоците содржат хемикалии како никотин, арсен, олово и бензен, кои можат да имаат сериозно влијание врз животната средина. Токсичните материи во отпушоците ја загадуваат водата и почвата, загрозувајќи го растителниот и животинскиот свет. Бидејќи цигарите не се биолошки разградливи, еден отпушок може да остане во природата и до 12 години.
Забраната за пушење на плажите може да има повеќекратни позитивни ефекти. Прво, ќе се намали количината на отпад кој завршува во морињата и океаните. Тоа значително ќе помогне во намалувањето на загадувањето на морските екосистеми, со што ќе се заштитат морските видови кои се соочуваат со загуба на живеалишта поради загадување. Исто така, помалку отпушоци значи и помалку хемикалии во водата, што ќе придонесе за зачувување на квалитетот на морската вода и подобрување на здравјето на живите организми.
Дополнително, забраната за пушење на плажите придонесува за зголемување на свеста кај туристите и локалното население за важноста на заштитата на природата. На многу места ширум светот, плажите се популарни туристички дестинации, а загадувањето може да ги одврати посетителите и да влијае врз економијата која зависи од туризмот. Со воведување на забрана за пушење на плажите, заедно со соодветни едукативни кампањи, може да се создаде култура на одговорно однесување која ќе се пренесува на идните генерации.
Иако ваквите забрани често наидуваат на отпор, особено кај оние кои не ја препознаваат сериозноста на еколошките проблеми, намалувањето на загадувањето на морињата и плажите претставува императив. Во многу земји веќе постојат успешни политики за заштита на плажите и морските екосистеми. На пример, во Австралија и Нов Зеланд веќе постојат плажи на кои пушењето е забрането, а таквите иницијативи покажале значителен успех во намалувањето на загадувањето и подобрување на квалитетот на животната средина, пренесува TU.
Каде е веќе забрането пушењето во Европа?
Во Барселона, од јули 2022 година, пушењето е забрането на сите десет градски плажи. Оваа одлука е резултат на пилот-проект спроведен претходната година, при што е забележан значителен пад на бројот на пушачи и отпушоци во песокот. Казните за прекршителите изнесуваат околу 30 евра.
Исто така, на Балеарските острови од 2019 година постепено е воведен концептот „плажа без чад“ на Мајорка и Ибица. До 2023 година, забраната за пушење ги опфатила 28 плажи, а казните за прекршување можат да достигнат до 2.000 евра.
Во јули 2024 година, во Бенидорм е воведена забрана за пушење на плажите Леванте и Пониенте во деловите наменети за лица со попреченост. Оваа иницијатива има за цел промоција на здравјето и намалување на ризикот од болести поврзани со пушење.
Во Франција, уште во 2012 година, Ница стана првата француска плажа каде што пушењето беше забрането. Во ноември 2023 година, Франција воведе забрана за пушење на сите плажи, во паркови, шуми и во близина на училишта, со казни за прекршителите.
Во нашиот регион – Хрватска, Словенија и Црна Гора – сè уште нема ограничувања, односно забрани за пушење на плажите.
Во 2025 година, забраната за пушење на плажите станува неопходност, не само за зачувување на природната средина, туку и за иднината на луѓето и нивните заедници. Преку одговорни политики, едукација и меѓународна соработка, можно е да се создадат почисти и поздрави плажи и мориња, со што се зачувува биодиверзитетот и се унапредува квалитетот на животот. Нашата одговорност како општество е да ја препознаеме оваа потреба и да се однесуваме одговорно, бидејќи зачувувањето на природните ресурси не е само прашање на екологија, туку и на иднината на нашите поколенија.